bouw Baleinera Olandese (17e eeuwse walvisvaarder)

Na een pauze van 8 jaar ben ik weer begonnen met het bouwen van de Baleiniera Olandese (een 17e eeuwse zeilende Hollandse walvisvaarder) van Mantua schaal 1:60

 

Succes, ik hoop dat je er plezier aan gaat beleven.
Volgens mij kan je de eerste week van je lidmaatschap nog geen foto's uploaden. Heeft iets met bescherming tegen spam te maken.

 

Mooi schip, maar beslist niet de makkelijkste. Als er vragen zijn, aarzel niet om ze te stellen. Er is veel kennis en ervaring op dit forum, en ook de bereidwilligheid om je te helpen met adviezen.

Groet,

Ad Bakker

 

Hier een poging om via links de foto's van de huidige stand van zaken te laten zien. De romp is grotendeels klaar, de bouw ervan viel me indertijd nogal tegen. Het is een fluitschip, een scheepsmodel waarvan de achtersteven een ongebruikelijk grote bolling heeft, een goede beplankingsinstructie ontbrak en de plankjes voor de beplanking waren geen van allen recht. Dit was indertijd de reden om het model aan de kant te leggen. Ik heb de tweede laag van de bepanking nu aangebracht en de geschutspoorten uitgezaagd en de romp 1x geschilderd. Er ontbreken momenteel nog wel enkele berghouten.









Het dek en de onderdelen die erop horen zijn al aardig ver klaar.
Er zijn nog wel enkele puzzels op te lossen:
- hoe loopt de ankerkabel vanaf het braadspit naar de ankers
- hoe waren de ra's aan de masten bevestigd ( dit ontbreekt op de tekeningen)
- hoe is de tuigage op de juiste kleur te krijgen (deze is momenteel creme kleurig)
Tips zijn wat dat betrefty natuurlijk welkom

 

Moeilijk, omdat dit soort dingen per schip/scheepstype nogal kan berschillen. Bij de HMS Victory, die ik gebouwd heb heb, verdwijnen de ankerkabels door een twee kluisgaten aan weerskamten van de boeg, en bevindt de braadspit of anderssoortige ankerlier zich kennelijk benedendeks.

Bij de Victory worden de ra's bijna geheel door tuigage op hen plaats gehouden, er is alleen een soort U (ook van tuigdraad maar dan met wat ribben en kralen eraan geregen) vanaf de ra's om de mast geslagen. Dit zorgt er alleen voor dat de ra in horizontale zin tegen de mast blijft zitten. Vertikaal wordt dat voor de onderste ra's gedaan met een soort hijskabels, de allerbovenste ra's "hangen" gewoon in het lopende tuig van die ra's. Op de foto die je liet zien is slecht te zien hoe dat bij deze boot zit.

Dat zelfde geldt voor het tuig. Als je de foto bekijkt dan zou je denken dat alle tuig op de wanten na van licht/creme draad is. Bij de Victory was er strenge scheiding tussen vast tuig, dat zwart was, en bewegend/bediend tuig dat licht/creme was. En voor de rest was er natuurlijk nogal wat variatie in draaddikten (iets van 7 verschillende dikten). Qua kleur denk ik dat je aan het creme draad niets moet doen, het moet er op een afstandje als touw uitzien, en ik zou niet weten wat voor andere kleur je daarvoor zou moeten nemen. De stagen van de wanten zou ik in ieder geval zwart nemen, dat is op de foto wel te zien, behalve de horizontale touwen, die weer blank zijn.

Groet,

Ad

 

Bedankt voor je reactie,

Ik heb inmiddels nog wat gepuzzeld over de ankerkabels:
- bij de Batavia in Lelystad zitten de ankerkabels en de kaapstaander onder dek en zijn dus van boven af niet te zien.
- bij een oud model van een fluitschip in het scheepvaartmuseum in Amsterdam is het braadspit veel breder ( bijna net zo breed als het dek)en zijn de ankerkabels niet te zien, ze zitten schijnbaar onder het dek van het voorschip.
Mogelijk is dat dan de ook de goede oplossing.

De ra's ga ik op de door jou beschreven wijze monteren, ik kan hiervoor gebruik maken van de tekeningen van de Endeavour waar het ook op die manier gebeurd is.
Ik ben op zoek gegaan naar de daarvoor benodigde kralen etc en deze heb ik in een kralenwinkel gevonden. Ze bleken ook de juiste maten en de kleuren draad te hebben voor de vaste tuigage zodat ik deze nu ook in de juiste kleur kan uitvoeren. Voor de mensen die het nodig hebben: Deze kralenwinkel in Ede heeft ook een site : www.kralenpost.nl

Zo en nu morgen weer aan het bouwen.

 

Ziet er heel verzorgd uit (ik ben wel verbaasd over de foto, een week duurt bij jou erg kort). Vooral de beplanking aan de boeg is bij rompen van dit soort schepen geen makkelijke opgave, en zeker niet als deze (gedeeltelijk?) blank blijven. Petje af, hoor.

Groet,

Ad Bakker

 

Een week om foto's te kunnen uploaden is bij mij een dag Ik vond na lang puzzelen een oplossing om foto's via Imageshack aan mijn berichten te koppelen, dat is wel zo mooi nietwaar dan kun je beter laten zien waarmee je bezig bent en vooral hoe je problemen hebt opgelost.

De romp is uiteindelijk na veel schuren van de eesrte laag (dat mocht gelukkig binnen) en het weer uitgebeid schuren van de tweede laag tot dit toonbare resultaat gekomen. Het moeilijkste was de achtersteven, achteraf gezien had ik deze eerst met hout moeten opvullen en in de juiste vorm moeten schuren om zo de latjes in de goede vorm te kunnen krijgen.

Om op je vraag in te gaan de romp gaat nog in kleur gelakt worden.
Het onderwaterschip in "vuilwit" (= witte grondverf / mat)
De romp wordt met matte vernis gelakt
De bovenbouw is nog een kleine puzzel:
de bovenbouw boven het bovenste berghout: mat oranje/rood
De bovenbouw tussen de twee daaropvolgende berghouten: mat blauw ( Humbrol matt 25) of mat groen (zit op het fluitschip in het scheepvaartmuseum in Amsterdam). Het blauw lijkt vooral op Engelse schepen toegepast, het groen staat in de literatuur beschreven als gebruikt op Nederlandse schepen.
De marsen, masttoppen etc worden waarschijnlijk zwart (daar moet ik nog verder uitzoeken, de masten en ra's worden mat gevernist.

Ik ga er dus meer werk van maken dan wat er in de bouwbeschrijving staat.
Terwijl ik het kleurprobleem oplos maak ik wat kleine onderdelen en kom daarbij nieuwe problemen (= uitdagingen ) tegen, maar daarover later meer.

 

beplanking marsen etc



Ik heb de marsen en de planken waar het vaste want mee aan de romp vast zit beplankt. Bij de eerste poging heb ik de latjes (0,5 x 3 mm) tegen elkaar aan gelijmd het resultaat leek het of ik er fineer op geplakt had. Omdat ik dat niet mooi vond ben ik vervolgens de latjes op 0,1 mm afstand van elkaar op het triplex gaan lijmen. Dit resultaat bevalt me veel beter, zo blijft er na het schilderen tenminste nog een houtstructuur te zien.
Na het beplanken van de eerste kant trok het triplex verschrikkelijk krom, iets wat me nog nooit eerder overkomen was. Na het beplanken van de andere kant heb ik alle onderdelen daarom direct onder de gereedschapskist gelegd en gelukkig lijkt dat na een nacht geholpen te hebben, ze zijn nu weer vlak.

Ik ga nog even puzzelen met de vorm van de marsen, hoort er geen opstaande rand omheen (evt. alleen aan de achterzijde) en horen er geen latjes straalsgewijs op de bovenkant gelijmd te worden?

 

Ik weet niet wat "universeel" is/was, maar hieronder een voorbeeld van de onderste marsen van de hoofdmast van de HMS Victory (scan is iets "te groot", dus als je erop klikt krijg je hem wat vergroot):



Succes met je speurtocht verder,

Ad

 

(Quote) Ik weet niet wat "universeel" is/was, maar hieronder een voorbeeld van de onderste marsen van de hoofdmast van de HMS Victory (scan is iets "te groot", dus als je erop klikt krijg je hem wat vergroot):
(Quote)


Dank voor je reactie
Zoiets had ik inderdaad in gedachte en met dat in het achterhoofd ben ik verder gaan zoeken. De marsen van fluitschepen (dat is het scheepstype van mijn model) waren rond. De mars van de Batavia in Lelystad is ook rond. De marsen van de HMS Victory (bijna een eeuw later) waren aan de achterzijde rechthoekig. In Rolf Hoeckel "Modelschepen van de 16de en 17de eeuw" Baarn 1979 (een aanrader!) vond ik een plaatje van een ronde mars met een lage rand eronheen. Ik vond op internet bij een model van de Prins Willem een plaatje van een soortgelijke mars. Ik denk dat ik zoiets moet gaan maken, wel weer meer werk dan wat de bouwbeschrijving voorschrijft maar het klopt waarschijnlijk wel beter.

 

Goed bezig zo, ik hou daar wel van. Niet klakkeloos een bouwkit in elkaar zetten, maar zelf onderzoeken hoe het er in werkelijkheid uitzag. Bij de HMS Victory had ik die problemen niet zo zeer, omdat de makers van de kit een nauwe samenwerking hadden/hebben met de conservator van het museum, wat het schip tegenwoordig is. Met de veel nieuwere ss Rotterdam heb ik dat wel, omdat die tijdens haar levensduur nogal verbouwd is, en ik de "af werf" versie wil bouwen.

Even een tip over gebruik van het forum: als je een bericht wilt quoten, dan kan je die gedeelten die tussen [QUOTE ] en [/QUOTE] staan die niet direct nodig zijn (bijvoorbeeld in dit geval de scans die ik geplaatst had) gewoon deleten, en alleen de tekst waarop je daadwerkelijk wilt reageren laten staan. Dat maakt het geheel wat overzichtelijker.

Succes verder met je research en de bouw.

Ad

 

Bedankt voor de tip, ik heb de reactie aangepast

 

Ad, schrijf dit nooit op een Engels forum want HMS Victory is nog steeds een 'commisioned'/actief schip van de Royal Navy (en een steeds groter deel van de slagkracht!). Ja het mag bezocht worden en bij dat bezoek wordt je verwelkomd door een heuse commandant!

Freek

 

Berghouten buigen en plaatsen en kleurschema vaststellen

Bij het vorige schip dat ik gebouwd heb (HMS Endeavour) heeft het buigen van de planken mij veel werk/hoofdbrakens gekost. Ik boog het hout toen door het nat te maken met een penseel, iets te buigen, droog te fohnen met een warme fohn, weer nat te maken, verder te buigen etc net zolang tot de vereiste kromming was bereikt.



Voor de romp van dit schip heb ik gebruik gemaakt van de huidtang van Amati, hiermee kan je het hout veel sneller buigen het nadeel van deze techniek is dat je het hout aan de binnenkant van de kromming beschadigt, voor de romp is dat niet zo'n probleem want dan ziet niemand het. Voor de berghouten was geen goede oplossing omdat het met deze buigtang niet goed mogelijk is de zeeg in de berghouten te buigen.

Daarom heb ik op dit forum naar een andere buigtechniek gezocht (en gevonden ! ) namelijk het eerst enkele uren weken van het hout in water. Ik heb een pvc buis (lengte 500mm diameter 50mm) geheel met water gevuld en het hout erin en dop erop om te voorkomen dat het hout boven het water uitsteekt omdat het natuurlijk blijft drijven. Tot mijn verbazing warende beghouten daarna eenvoudig in alle richtingen te buigen.

Ik heb de marsen aangepast, dat wil zeggen aan de bovenzijde voorzien van straalsgewijs lopende balken en voorzien van een opstaande rand rondom waardoor ze nu de originele vorm veel dichter benaderen.



Ook heb ik nu het kleurschema definitief aangepast. Het blauw van de romp wordt vervangen door mat groen met een oranje/rode accent baan
bovenaan de romp.
Nog een paar berghouten en de romp kan geschilderd worden!

 

Aanpassen marsen

Bij nader inzien vond ik de bovenzijde van de door mij gemaakte marsen toch te veel afwijken van de marsen van de HMS Victory van Ad Bakker en de foto van de mars van de Prins Willem. Daarom heb ik de marsen verder aangepast en ik denk dat het resultaat nu een stuk beter is.
Op de foto is ook een nagelbank te zien in zijn definitieve kleurschema.




Het buigen van de berghouten kost meer tijd als ik verwacht had maar tja als je haast hebt kun je beter maar geen houten modelschip gaan bouwen

 

100% mee eens.

Inderdaad, haast en ongeduld moet je verre van je houden!!!

Leuk hè, die korvijnageltjes. Tot m'n grote verbazing kwam ik zelfs ook op de Rotterdam nog 2 rekken ermee tegen.

 

Inderdaad zeker bij dit model, met wat studie en aandacht voor de regelmatig niet kloppende datails wordt het een veel mooier model. De planning wordt daarmee ook belangrijker, bijvoorbeeld: heb ik wel genoeg blokken voor de aanpassingen in de tuigage en waar kan ik die blokken dan kopen?

En mooi wat je met een "beetje" studie al niet te weten komt over een schip zoals die nagelbanken!

 

Ik denk dat daar verschillende opties voor zijn, ik weet niet of je een "goede" modelbouwwinkel in de buurt hebt, want die willen toch ook nogal eens wat op voorraad hebben. Zelf heb ik wel eens het één en ander bijbesteld bij de distributeur van de HMS Victory, Jotika, omdat ik daar ook de originele verfset had gekocht. Kwalitatief zeker niet slecht, maar ik denk ook dat er losse onderdelen van Mantua/Sergal of Mantua/Panart (wat betreft dit soort details wellicht identiek) op internet te koop zijn.

Dat "beetje" heb je inderdaad terecht tussen aanhalingstekens gezet. Maar dan moet je maar geen schip bouwen vanaf circa 3500 werftekeningen, die dan zelfs nog verre van compleet zijn......

Succes verder,

Ad

 

Geduldig wordt er verder gewerkt aan de Baleinera Olandese waarbij het uitgangspunt is: hoe maak ik het model zo historisch correct mogelijk door het model aan te passen (zonder daarbij helemaal opnieuw te moeten beginnen). Ik probeer het zo te beschrijven dat jullie de gemaakte keuzes kunnen volgen en mij zo mogelijk op verkeerde keuzes kunnen wijzen zodat ik bij een volgend model die fout niet meer maak :idea:

De onderlinge afstand van de berghouten komt me wat eigenaardig voor, ik heb echter onvoldoende bewijs voor een ander verloop ervan kunnen vinden dus heb ik het maar volgens de bouwbeschrijving uitgevoerd.

Het eerste wat ik gedaan heb is het fineren van de kopse delen van de multiplex delen van de romp (kielbalk, balk voor/achtersteven, roer etc.)
Daarnaast is de romp voor de eerste keer in de gekozen kleuren geschilderd, het resultaat bevalt met goed.




Ik ben daarna verder gegaan met het aankleden van het dek.



Voor de ramen in het achterschip heb ik ervoor gekozen geen gaten in de romp te maken (= de bouwbeschrijving) maar om in plaats daarvan het vensterglas grijs te schilderen, ik ga nog proberen of ik er een glas in lood structuur van kan maken (mogelijk met een klein netje) daarover later meer.



Ik heb besloten een aantal zaken aan het model aan te passen:
- de twee balken op het achterschip waaraan de roeiboten hangen worden vervangen door een lange balk (conform het model in het scheepvaartmuseum te Amsterdam)
- het roer krijgt de gebruikelijke 5 scharnieren (en niet 3 zoals in de bouwbeschrijving).
- een deel van de puttingijzers (de kettingen onderaan het want) van het model roesten al in de verpakking, ik zal ze allemaal vervangen door nieuwe.
- de boegspriet van het model heeft aan het einde een knie met daaraan een 5 cm lange vlaggemast. Dit lijkt een niet gebruikelijke constructie. Op alle schilderijen en alle modellen uit die tijd staat aan het einde van de boegspriet een mars (slechts op een schilderij is een zaling afgebeeld) met een sprietmast waaraan een kleine ra is bevestigd en bovenaan de sprietmast is een mastop met daarop een vlaggemast. Ik kies hier voor het aanpassen van het model met een sprietmast etc. De exacte maten moet ik nog bepalen, later meer hierover. De tuigage wordt nu natuurlijk ook aangepast.
- de lantaarn achterop het model is het meest afgrijselijke stukje gietwerk wat ik ooit gezien heb . Ik wil het vervangen door een andere maar ik ben nog niet uit hoe het moet gaan worden. Had dit soort schepen 1 lantaarn of meer, wat was de kleur van de lantaarn(s)? Het meest gebruikelijk lijkt een grote lantaarn met blank glas te zijn. Ik heb al wel een idee hoe ik voorkom dat de vlag/vlaggemast en de lantaarn elkaar in de weg zitten. Meer hierover later.
- volgens de bouwbeschrijving horen er geen paarden aan de ra's, volgens Rolf Hoeckel "Modelbouw van schepen" zouden paarden pas na 1640 aan de ra's zijn bevestigd. Het model in het scheepvaartmuseum heeft wel paarden. Ik kies ervoor om de ra's van mijn model van paarden te voorzien.

Nog veel te doen en te belissen dus.
Maar ....... voor ik de romp af kan maken zal ik eerst nog de nodige bestellingen moeten doen en binnen moeten krijgen.

Ik heb een lijst onderdelen samengesteld die ik nodig heb om al deze aanpassingen te kunnen doen.
Ik heb een webwinkel met een groot assortiment gevonden (in Nijkerk Modelbouw De Kombuis ) je de bestelling laten opsturen of na afspraak ophalen. Meer hierover later