Tips en tutorials Metaal draaibank

Hardmetaal code nummers

Heel veel jaren terug waren er voor de modelbouwer nog geen (betaalbare) hardmetalen wisselplaatjes.
Je had dan normale stalen beitelschachten en daarop was met zilver een stuk WIDEA (hard metaal) gesoldeerd.
Die had je in verschillende materialen met nummers;

hoe lager het nummer hoe taaier,
hoe lager het nummer des te harder.

AT20=gietijzer en staal
TT10=gehard staal tot Rc 40
TT20=zachter maar nog wel om boren te bewerken (van snelstaal (HSS))
TT30=staal ongeveer AT20
TT40=alleen staal 37, onderbroken snede
TTR=onderbroken snede, staal, RVS, ongeveer TT25
TTS=staal ongeveer TT10

AT15=harder dan AT20 is universeel/ gietijzer, gietstaal, RVS,zuur en hitte bestendig staal.
TH10=gietijzer

Deze info ooit gekregen van mensen van Krupp Widea.

Dit soort beitels zijn geheel naar wens te slijpen.
Anders dan vele wisselplaten die direct na de snijkant een groef hebben om de spanen te breken.
Slijp je die dan krijgt de bovenkant van de beitel een andere (bij verder slijpen zelfs een negatieve) spaanhoek.

 

Graag gedaan! Ik heb het wiel ook zelf moeten draaien , dus vandaar dat ik het leuk vind om iemand anders een beetje verder te helpen. Draaien en frezen en de hele achtergrond daaromheen heb ik me zelf moeten aanleren, dus met veel lees- maar ook vooral probeerwerk. Het is leuk om te horen dat anderen van die ervaringen een beetje kunnen profiteren. Ik ben geen volleerd draaier/ frezen, maar op hobbygebied heb ik toch al een redelijke ervaring op mogen doen. En verder zijn er hier op het forum zeker een paar kundige vaklieden die ons hobbydraaiers goed verder kunnen helpen

Centreren van een vierklauw heb ik zelf nog nooit gedaan, maar persoonlijk zou ik beginnen met een centreerboring in het materiaal waar je later het gat wilt hebben. Hier de vaste spits van je pinole inzetten en daarmee het blok tegen de klauw aandrukken en de klauwen aandraaien. Als je een tweede klauwsleutel zou dat nog eenvoudiger zijn, dan kun je de twee tegenoverstaande bekken samen verstellen. Eventueel kun je de centreerboring daarna met een zwenktaster (in de boorkop van de pinole) helemaal op rondloop uitrichten.

Groetjes,
Björn

 

Hiermee bedoel ik de diepte van de groef, op het moment dat de moer er net aan strak overheen gaat.

En dat is prima voor een stuk basiskennis, maar zodra je echt werkstukken gaat draaien is het hopeloos achterhaald. Wisselplaten van dubieuze kwaliteit draaien nog altijd beter dan HSS, en zijn heel betaalbaar.

Die op gesoldeerde HM ( Widia) beitels hebben bij mij een vaste opbergplaats, nl de afvalbak.
Met die krengen heb ik nog nooit fatsoenlijk kunnen draaien, maar daarentegen moet ik bekennen ook altijd het alternatief van wisselplaten te hebben gehad, die veel beter presteren.

Als je niet al teveel verstand hebt van beitel geometrieën, kun je twee dingen doen: Het aanleren door zelf met HSS beitels te gaan slijpen, of gewoon gelijk met wisselplaten gaan werken.

Je portemonnee bepaald hier ook voor een deel je keuze, want HSS kan je wel een aantal keren slijpen, wisselplaten gooi je weg (als je alle snijkanten hebt gebruikt). Overigens zegt de geometrie van een wisselplaat niets, want ik draai met een plaat voor aluminium ook staal en RVS, omdat deze heel licht snijd en je met bv een lang uitstekende beitel of werk nog een klein spaantje na kan draaien, en met een plaat specifiek voor RVS en gereedschapsstaal kun je ook koper draaien, omdat die beitel de spaantjes mooi breekt door de ingebrachte spaanbrekers in de plaat. Wel altijd koelen, want HM heeft een hekel aan tenperatuurverschillen, de zogenaamde thermoshock. Heb je geen koelinstallatie, dan kun je verrassend goede resultaten halen door perslucht op je snijkant te zetten.
Als je een compressor hebt staan, kun je je schuldig maken aan het droogverspanen, een hele interessante techniek.

En je vroeg dus ook of je de kogelomloopspil kan afdraaien. Meestal is de doorharding maar een paar millimeter, dus hier draai je op een gegeven moment doorheen. Afdraaien met HM wisselplaten moet gewoon kunnen, maar als je te voorzichtig bent en je toeren te laag kiest, ga je douwen tegen de plaat en gaat die kapot.

Ik weet niet hoe hard je draaide, maar die fout word veel gemaakt.
Met HM kun je veel harder bewerken en ook de beitel kan hogere temperaturen hebben, maar als je teveel kracht op het HM zet breekt het.
Koelen, en kleinere stappen afdraaien, 0,5mm voorzetten=1mm diameter afdraaien gaat dan prima. Voor de laatste gang je plaat even met een scherpe snijkant voorzetten en op maat draaien, en met die perslucht erop

Voor de volgende astap die je moet draaien kan je de reeds gebruikte snijkant weer even gebruiken, en voor het nadraaien weer een scherpe snijkant. Ik gebruik daar twee beitels voor, maar hee, dat is op werk, daar hebben we er uiteraard meer in de la liggen.

 

Hallo Cor,

Door afhalen van materiaal aan de buitenomtrek kom je vrij vlot op het ongeharde staal want zo'n spindel zal idd niet doorgehard zijn. Dan kun je verder gaan met een scherpe beitelplaat, liefst met ISO code P, of beter nog, code M voor RVS/titanium enz. Ik heb HM platen speciaal voor dit soort klussen simpelweg omdat je met HSS weinig beter kunt bereiken. In onze hobby bovendien, geld speelt geen rol...

 

Kost veel tijd, maar neem die er maar voor!



werkstuk losvast inklemmen en op het oog in het center (als dat de bedoeling is).
meetklok plaatsen op langs slede en op nul zetten met een indrukking van ca 3/4 mm.
slede wegrijden dat meetklok van werkstuk loopt
klauwplaat 180° draaien en slede verzetten dat klok weer op werkstuk komt
(er op letten dat klokstandaard niet verbuigt als de meetstift het werkstuk op "rijdt".
klok aflezen en met de vorige waarde vergelijken en klauw beetje lossen en dan de andere vaster zetten.
180° draaien en weer meten en corrigeren.

totdat de waardes ongeveer gelijk zijn
dan 90° draaien en de andere kant stellen
dan weer de vorige kant stellen net zolang tot het werkstuk centrisch zit.

 

Dan ben ik bij jou misschien aan het goede adres voor het volgende vraagje. Ik heb een tijd geleden een beitelhouder met een flinke set wisselplaten gekregen van een buurman die op een draaierij werkt. Zij gooiden alles weg omdat de houders niet meer gebruikt werden. De houder moet nog worden afgefreesd om op onze bank te passen, maar dat moet goedkomen.

Nu is de koeling van wisselplaten iets waar ik nog een beetje tegenaanloop. Af en toe een druppeltje koelmiddel of olie op het materiaal gaat niet, want dan knappen je plaatjes. Maar kan ik met wisselplaten dan werken zonder koeling of moet ik dan inderdaad de compressor gebruiken om met lucht te koelen? (Aangezien we de draaibank op de werkbank hebben staan met gereedschap op een bord erachter en de compressor ook niet de stilste is....) Koelinstallatie gaat hier sowieso niet werken, want dan sop ik de hele garage onder

Alvast bedankt,
Björn

 

Dan heb je vast pech gehad, ik ga niet speculeren over wat of hoe.
Over dat koelen.
Ik heb geen idee wat voor werk je doet en op wat voor bank.
Ik heb al stukken gedraaid die niet voor de modelbouw zijn en ik heb nog NOOIT gekoeld.
Nergens problemen mee gehad.
Men zegt dat spaantjes die van een HM beitel komen oranje mogen zijn zonder koeling.
Echter op de lange duur zal de beitelschacht de warmte niet genoeg meer afvoeren en dan kan het zijn dat de zilver soldering loslaat.

 

@Baggeraar..beitelplaatjes worden volop gebruikt in de metaalwerkplaatsen want ze hebben spaanbrekers, zijn makkelijk te vervangen zonder gereedschap opnieuw te moeten inlezen in software, enz. Als je een paar doosjes plaatjes koopt krijg je de beitel gratis erbij, in elke geometrie die je maar wil. Dat soort feiten ben jij klaarblijkend niet van op de hoogte, Baggeraar? Wat mij betreft is het einde discussie...voor het moment.

 

Geen pech, gewoon afkeer tegen die dingen, en met een beter alternatief gelukkig ook geen probleem.

Maar ik heb soms makkelijk praten, want het is mijn werk en mijn werkgever betaald mijn gereedschap, of eigenlijk jullie, want ik werk voor de overheid, dus dat verkleurd de zaak wel een beetje.

@Bjorn

Met HM kun je uitstekend zonder koeling werken, want het materiaal kan een veel hogere temperatuur hebben. Het zijn juist de temperatuurwisselingen waar ze een hekel aan hebben, dus een drupje olie kan funest zijn.

De koeling met lucht geeft het voordeel dat de hete spaan direct weer afkoelt en daardoor wat makkelijker breekt, waardoor je geen lintspanen krijgt.

Dat een compressor niet stil is is een nadeel, zeker als die naast de draaibank staat, maar het is de moeite waard om te proberen.

Overigens kan je niet alles droog verspanen, koper stroopt nogal, en ik heb daar slechte ervaringen mee, dus daar gaat de koelstraal op.

Bij kunststof breng je gauw teveel warmte in, waardoor je materiaal gaat smelten, terwijl staal hier helemaal geen last van heeft, dus hier wil ik de koeling ook wel op zetten. RVS droog verspanen gaat haast niet, dus lucht of emulsie koeling is hier gewenst.

Ik weet niet wat voor materiaal je wil bewerken, maar staal gaat prima.

 

Hoi William,

de laatste tijd is het vooral staal en af en toe brons bij het bouwen van mijn draaibankje. Messing draai ik met de wisselplaathouder en plaatjes die ik al had, daar ging het inderdaad ook altijd zonder koeling omdat messing over het algemeen toch droog bewerkt wordt. Aluminium draai ik nog steeds met een HSS-beiteltje, die zal hierdoor niet werkelijk stomp worden. Een beetje petroleum met de kwast als smering en dan gaat dat heel goed.

Kunstof en RVS gebruik ik heel af en toe, RVS vaak alleen als hendeltje aan een bepaald onderdeel omdat ik die asjes soms netjes op de juiste diameter heb liggen (gesloopt uit oude printers etc.) Koper verspanen doe ik eigenlijk nooit.

Omdat ik zoveel plaatjes gekregen heb, zou het zonde zijn ze niet te gebruiken. Nu nog een beetje uitzoeken welke types nu waarvoor het beste geschikt zijn en zorgen dat ik de houder een keer meeneem naar m'n bijbaantje. Zelf kan ik deze niet affrezen vanwege de hardheid. Maar daar hebben ze op het "werk" de mogelijkheden wel toe.

Het is dus fijn om te weten dat ik de plaatjes gewoon droog kan gebruiken. Dan hoeft de compressor niet de hele tijd aan te staan. Ikzelf heb wel oordoppen liggen, maar ik kan de buren niet de halve zaterdag met zulke dingen laten rondlopen ...

Weet je ook of de machine echt meer kracht moet leveren om met wisselplaten te snijden? Of leveren deze niet veel meer weerstand dan HSS?

Bedankt voor de uitgebreide reactie!
Björn

 

Je machine hoeft niet meer kracht te leveren, en de eventueel kleinere spaan die je af kan nemen compenseer je doordat je met HM sneller kunt snijden. De gesoldeerde HM beitels, waar ik dus niet zo'n fan van ben, vragen wel meer kracht, wisselplaten zijn voorzien van een bepaalde geometrie en vaak ook een coating, die heel licht snijd.

Zo wie zo is snelheid voor een hobbyist niet belangrijk, maar HM moet snijden, niet wrijven.

 

Altijd maar weer schoppen, wat is dat toch met jou?

Lezen doe je misschien wel, maar tot je laten doordringen lukt niet.

Nu ga je toch echt op mijn plonklijst voor ik me misschien laat verleiden tot iets dat dit draadje verziekt, geluk met je karakter.

 

Nee Baggeraar...ik ben net als jij ook maar hobbyist die hier wat kan opsteken van anderen. Zie het verhaal van William voor zijn mening als professioneel verspaner. Jij gebruikt de spaanbreker als argument om geen wisselplaatjes te kopen c.q gebruiken in de werkplaats. Nu omdat ze de spaanbreker hebben zijn ze juist zo gewild, dit in tegenstelling tot jouw materialen. Gooi die opgelaste beitels nou maar weg want wat moet je er mee.

 

HMM, ik ben geen voorstander van die beitels, maar als iemand anders er tevreden mee is, moeten we er niet van een mug een olifant gaan maken.

Ik ben er niet op uit om iedereen aan andere spullen te krijgen, ik geef alleen mijn mening en mijn ervaring.

Als Baggeraar er blij mee is vind ik dat prima hoor.

 

2 uurtjes weg vanhuis .. en weer een enorme schat aan informatie erbij gekomen... dank hiervoor.

De as is 25 mm, ik heb een tabel , en daar staat op voor staal met treksterkte 100 kg/mm2 op dat de draaisnelheid tussen de 130 en 250 moet zijn ( maar ik weet natuurlijk niet wat de treksterkte is van het materiaal wat ik heb). ik heb geprobeerd te draaien met ca 230 toeren.

In ene keer 0,5mm afnemen ??? meen je dat nou , ik zat elke pas rond de 0,1 -0,2mm . Kan dat ook op het "schroefdraad gedeelte", dus waar niet constant wordt afgenomen, als de beitel in het "holle" gedeelte van het schroefdraad zit.

Geen idee wat ik nu heb .. ik heb dit setje gekocht:





HBM 7 Delige beitelset met HM Wisselplaten - HBM Machines BV

Op de doos heeft de winkelier opgeschreven voor als ik nieuwe nodig had "CCTM06" .... zijn dit snijplaten geschikt voor gehard staal?

, voor nu luistert het niet zo nauw .. maar goed om te weten voor de momenten dat het wel nodig is.

Ik heb geprobeerd die kogelomloopspindel af te draaien en af en toe een spuit van dat water met spul erdoorheen gemixt erop te spuiten ... zou dat een reden zijn , waarom 2 van die snijplaten al doormidden braken?

Beter om constant met lucht te koelen dan af en toe wat water-mix??

Ik heb hier een "grote" compressor staan en het geluid maakt met niet uit , ik werk toch altijd met ear-defenders op. ik zal iets maken om op de snijplaat te blazen met de compressor .. dank voor de tip.



Het boren tot 30 mm met de boor ging wonderlijk goed eigenlijk , heb vanavond een testje gedaan om de binnenkant verder af te draaien naar 40 mm. Met de HSS-beitel (niet zo'n snijplaat ding) en het viel mij op dat de beitel piepte. Wat is hiervan de oorzaak. (de beitel zit wel precies op centerhoogte).

Ben erg blij met de hulp die ik krijg hier op het forum

Cor

 

Dat is nog niet zoveel. Maar dat bedoel ik dus met snijden, als je een beetje snedediepte hebt, kan de warmte via de spaan afgevoerd worden.
0,1mm is nadraaien, als je een as een paar mm moet afdraaien, moet je zoveel snedes draaien dat je snijkant versleten is voordat je as op diameter is. En dan heb je maar 0,1mm van je beitelplaatje gebruikt, zonde!!

Niet iedereen kan zoveel wegdraaien, je draaibank moet wel enigszins stabiel zijn, maar de machine van jouw Cor is daar zeker stabiel genoeg voor.

Vx1000
-------- = n
Πxd

V=snijsnelheid in m/min
d=diameter in mm
n=omwentelingen/min

130x1000
----------=2069 omw/min
Πx20

Tegenover jouw 230 omw/min zit je zowat een factor 10 te laag. Met de 250 m/min die je opgeeft kom je op 3980 omw/min. Hulde, lang leve de hardmetaalrevolutie. Je rekent uiteraard met de grootste diameter, want daar begin je met snijden.

Nu haal je die hoge snelheid waarschijnlijk niet, maar probeer eens 1000 omw/min, en gebruik de luchtkoeling, ik ben benieuwd hoe dat gaat.

Als je op de luchtspuit een lang dun buisje zet, krijg je een krachtige dunne luchtstroom die je goed op de beitelpunt kunt richten.

Heb je een koelpomp, kan je ook nat verspanen, mits de straal er goed op staat, doe je dat met een plantenspuit, kan je beter niet doen.

 

Huh?!?

Ik zie dat ik wat termen door elkaar haal.
Op de tabel die ik heb staat voor 25 mm staal (treksterkte 100kg/mm2) tussen de 130-250 omwentelingen/minuut . Als ik dat omreken (met 230 rpm) kom ik uit op een 18 m/min
Op de tabel staat tussen haakjes, dat voor staal treksterkte 100kg/mm2 een snijsnelheid wordt gegeven van 10/min dus eigenlijk ga ik al te snel.

Proberen om toch nog sneller te gaan? als ik naar de 1100 touren ga dan heb ik snijsnelheid van 86 m/min , dat is een faktor 8 te hoog volgens de tabel.



De luchtkoeling heb ik al eens gebruikt voor m'n CNC-machine , toen ik door staal probeerde te frezen (remember?!?) ik zal dezelfde opzet gebruiken , dat werkte goed.

Duidelijk verhaal ivm het slijten van de beitel als ik te weinig afneem ... klinkt logisch.

Nog een idee waarom m'n beitel begint te piepen?

 

Cor, het is niet 130-250 omwentelingen per minuut, maar 130 - 250 meter per minuut (dus het aantal meters materiaal wat per minuut voorbij de beitelpunt komt zeg maar) Hier wordt het redelijk duidelijk uitgelegd: http://www.crispyn.be/flyer.html
In jouw geval (as 20mm) komt er per omwenteling 20*3,14 = 62,8mm materiial voorbij, oftewel 0,0628 meter.
Om aan 130 meter te komen zal het materiaal dus 130/0,0628 = 2070 omwentelingen moeten maken.

Wat piepende beitels betreft; in mijn beleving kan een beitel om twee redenen herrie beginnen te maken:
- als hij begint te resoneren omdat hij niet stabiel genoeg is ingespannen (te ver uitsteekt)
- als hij over het materiaal wrijft inplaats van erdoorheen te snijden (te weinig aanzet en/of botte beitel)

 

ideaal:
Dit bericht is niet zichtbaar omdat Zore op je negeerlijst staat.

Laat me raden, je eerder gemaakte bewering is nu ineens niet belangrijk meer en je verzint (!) wat anders om weer te kunnen zeuren.

 

Hieronder de tabel die ik heb gebruikt.
Maar die klopt dus niet , of lees ik hem verkeerd?
Die website die micropuller doorgeeft slegt het duidelijk uit .... dat zijn nogal toeren die worden gedaan dan :-/