Bouwverslag Hawker Sea Fury 1/5.6 Jerry Bates

Natuurlijk lees ik al die mooie schaalprojecten, erg inspirerend altijd en natuurlijk ook leuk om te zien waar mijn clubgenoten mee bezig zijn!

 

Bedankt Mario voor je reactie. Hoewel je niet van de bouwverslagen bent, hou ik me aanbevolen voor jouw suggesties!

Groetjes, Jurgen

 

Voorbereidend werk voor tip centers, die gaan uit 0.8mm berkentriplex. Eerst het papieren sjabloon snijden, zie foto onder.



Dan met een stift op het hout overnemen.



En twee center tip delen klaar om uitgesneden/gefiguurzaagd te worden.



In foto onder zijn beide delen klaar, en weer een paar onderdelen erbij.



Gewicht van deze twee delen samen is 5.2g, dus 2.6g per stuk, zie hieronder.



Dan de hinges, dat worden Robart super hinges, zie tekening hieronder. In totaal zijn er per hoogteroer 3 van deze hinges voorzien. Merk op dat het scharnierpunt niet kan kloppen, veel te dicht tegen trailing edge van horizontale stabilisator aan. Hier kom ik nog op terug bij het passen van de hoogteroeren.



En dit zijn de Robart super hinge points, een zakje van 15 stuks, genoeg voor hoogteroeren en richtingsroer.



Inlijmen van balsa hinge blokken in de twee helften die samen horizontale stabilisator gaan vormen. Het "op maat" snijden die ik met een los mesblad, oppassen dat ik me niet in de vingers snij!



En zo zien de getrimde hinge blokken eruit in het deel dat al volledig beplankt is. Overigens, gewicht van 33g was nog zonder hinge blokken, met hinge blokken is het gewicht van een helft zoals in foto onder ongeveer 35g.



Hopelijk vinden jullie niet dat ik teveel foto's met te kleine voortgangsstappen laat zien.

Clear skies, Jurgen

 

Nee hoor leuk! Van die scharnieren heb ik ook snel nodig..

 

Volgens tekening hoort de balsa beplanking aan trailing edge een beetje over te steken zodat de hoogteroeren netjes op de horizontale stabilisator aansluiten. Dit achterste stukje wil ik uitvoeren met 0.4mm berkentriplex en om dit dunne strookje vlak met de balsa beplanking te laten lopen zal ik eerst een stukje in achterlijsten moeten "freezen". Dat heb ik gedaan als in foto hieronder. Twee schuurlatjes met zijkanten tegen elkaar aan, de een als geleider voor de andere.



Resultaat na een korte tijd schuren is te zien in onderstaande foto, een mooi ongeveer 0.4mm verdiept stuk van 0.5mm breed in de achterlijst.



Om het 0.4mm berkentriplex wat meer vlees te geven bij het vastlijmen heb ik nog een 6mm driehoekslatje tegen de achterlijsten gelijmd, zie onder. Helaas niet goed te zien op deze foto.



Dan het lijmen en vastzetten van het 15mm brede strookje 0.4mm berkentriplex. Zoals te zien op onderstaande foto niet in één keer uitgevoerd, omdat de linker- en rechterzijde taps dus niet op gelijke hoogte doorlopen.



Het strookje berkentriplex sluit mooi aan op balsa beplanking zoals te zien is op foto onder. Dat is mooi gelukt! Gelukkig heb ik ook genoeg lijmklemmetjes.



En dit is het eindresultaat. Ik heb de triplex strook een stukje voorbij het vlak door laten lopen, dat trim ik later nog.



Met kleine stapjes vooruit. Nog een beetje schuren en de twee helften kunnen op elkaar worden gelijmd.

Clear skies, Jurgen

 

Mooi gedaan dat triplex latje! Leuk om te volgen met de detail foto's die je maakt. Ga zo door

Mvg,

Bart

 

Tijd om de de twee horizontale stabilisator-delen samen te lijmen. Dat vind ik een heel spannend moment! Maar het is niet meer dan een kwestie van houtlijm en klemmetjes, zie foto onder. En natuurlijk ervoor zorgen dat de delen goed op elkaar zijn uitgelijnd én blijven in de tijd dat de lijm uithardt.



Uitgezoomd ziet dat er zo uit, zie foto onder. Een oplettende lezer ziet ook al de twee elevator delen waar parallel aan het samenlijmen van de horizontale stabilisator delen leading edges worden gelijmd. Kom ik in een volgende post op terug.



Dan de leading edges, die heb ik gemaakt van 6mm balsa plank "gesandwiched" met een 1mm balsa strook. Volgens plan dienen de leading edges van 1/4" balsa te worden gemaakt, dat is 6.35mm, iets meer dan 6mm, vandaar de sandwich. En ik heb me bedacht: de leading edges toch van balsa in plaats van vurenlatten. In foto onder is één voorkant gelijmd.



En zo ligt de horizontale stabilisator erbij na het samenlijmen en het aanbrengen van de leading edges, zie foto onder. Voor de zekerheid met schilderstape vastgezet, ook al heb ik sneldrogende (5 minuten) houtlijm gebruikt.



Dat is het voor deze post. Volgende keer komt het maken van de tipblokken aan bod. En dan constructie van de hoogteroeren.

Clear skies, Jurgen

 

Eenmaal op gang, ben ik bijna niet te stoppen. Wat ook helpt is dat ik vrije dagen van mijn baas dien op te nemen vanwege Corona. Dus hier is meteen de volgende update. Eerst de zijkanten van horizontale stabilisator vlak maken. In foto hieronder een aardig zicht op de constructie. Links de leading edge van 6mm + 1mm balsa sandwich, de twee E6 helften alsook de spardelen in het midden van de foto, en de afwerking van trailing edge aan rechterzijde.



En hieronder nog een detailopname van de trailing edge waarbij de constructie met de balsa driehoekslatjes en 0.4mm berkentriplex randen goed is te zien.



Zo, dat schuurklusje is geklaard. Nu verder met de tipblokken, waarvan ik een aantal stappen laat zien. Eerst het aftekenen van de balsa blokken met behulp van papieren mal, zie onder.



Dan het uitzagen en op maat maken van de balsa tipblokken. In foto hieronder is ook de berkentriplex tip center te zien die ik eerder al had gemaakt (zie een voorgaande post).



En zo heb je twee halve tipblokken, zie onder. Meteen de balsa delen maar in de juiste vorm gemaakt, dus niet met oversteek ten opzichte van berkentriplex tip center.



Witte houtlijm aangebracht voor de volgende balsa tipblokhelften. Voor het samenklemmen wrijf ik de lijm met de vinger goed over het oppervlak uit. Ik vraag me wel af of niet meer gewicht had kunnen worden bespaard in de balsa delen door van tevoren meer uit te hollen? Helaas heb ik de tipblokken ruwbouw af niet meer gewogen. Aan de andere kant, van de tipblokken gaat uiteindelijk ook weer een behoorlijk deel af.



En dan samenlijmen met de horizontale stabilisator. In foto onder is de linker tipblok (voor het gemak rechts op de foto ) gelijmd, ook met witte houtlijm. De rechter tipblok wordt op eenzelfde wijze aangebracht. Voor de oplettende lezer: meestal gebruik ik een beetje CA lijm op delen op hun plaats te fixeren, zo ook met onderstaand tipblok. Let maar eens op het donkere gedeelte aan voorkant, iets teveel CA "geknoeid".



En daarmee is de ruwbouw van de horizontale stabilisator klaar en kan het schuurwerk aan dit onderdeel beginnen, dat komt later nog. Maar eerst had ik de constructie van de hoogteroeren beloofd, die ga ik eerste laten zien.

Clear skies, Jurgen

 

Mooi dat kopse aanzicht!
Stimulerend...

 

Voor de constructie van hoogteroeren heb ik eerst de onderste en bovenste beplanking volgens plan uit 1.5mm balsa gesneden. Meteen ook maar met stift de ribposities op het hout getekend. In foto onder zijn de linker en rechter onderste delen van aileron te zien. Hierop zullen de ribben worden gelijmd.



Voor het lijmen van ribs toch nog even de afmeting van onderste beplanking maat met tekening vergeleken, zie foto onder. Het lijkt allemaal prima te kloppen.



Dan begint het lijmen van de ribben Ef tot en met Ea op de aangegeven plekken. Ik ben met de rechter hoogteroer begonnen en van tip naar het midden gewerkt. Er zijn zes ribben per hoogteroer te lijmen. Eerst de rib met twee spelden vastgezet en dan met CA verlijmd, zie foto onder.



Als laatste heb ik rib Ea gelijmd. De knik in rib Ea is weer gemaakt door het hout gedeeltelijk te zagen, dan de rand te volgen en met spelden vast te zetten, zie onder.



Het lijmen van de ribben gaat best snel, zeker met CA. De linker hoogteroer is op dezelfde manier tot dezelfde stand gebracht.

Clear skies, Jurgen

 

En meteen maar door met het lijmen van de scharnierblokken voor de hoogteroeren. De blokjes zijn 15x30mm balsa, met klemmetjes gefixeerd tot de lijm is uitgehard.



Het afschuinen van de scharnierblokken heb ik gedaan met een mesblad waarbij ik de bovenkant van de ribben als geleider heb gebruikt. Het resultaat, zie foto onder.



Witte houtlijm aanbrengen (foto onder) en dan de bovenste plank op rechter hoogteroer lijmen.



En dan is de rechter hoogteroer bijna ruwbouw klaar. Voor het aanbrengen van de voorlijst, die ik overigens heb gemaakt door 2x5mm balsa stroken op elkaar te lijmen, heb ik de scharnierblokken vlak met voorkant beplanking geschuurd, zie foto onder. Voor een laatste keer ook een blik binnenin.



Ook nog even het hoogteroer, in dit geval de linker, gepast op de horizontale stabilisator, zie foto onder. Altijd leuk om te zien dat het allemaal aardig op elkaar aansluit.



De ruwbouw van horizontale stabilisator verloopt tot nu toe voorspoedig, ik ben tevreden met het resultaat.

Clear skies, Jurgen

 

Het tempo zit er lekker in. Hier is alweer een volgende update. Zoals eerder al gemeld heb ik de voorlijsten voor de hoogteroeren gelamineerd uit twee 5mm balsa latjes. En dan lijmen met witte houtlijm, laten uitharden met wat gewicht erop. De eerste foto onder laat de tipzijden zien van hoogteroeren met voorlijst net gelijmd.



De center zijden van hoogteroeren met voorlijsten op foto onder. Net nog te zien is "het gewicht" aan bovenzijde van de foto om de plankjes op hun plaats te houden tijden het uitharden van de lijm.



In foto onder een totaalplaatje van horizontale stabilisator (hier nog zonder tipblokken en voorlijsten net gelijmd) met de twee hoogteroeren. De voorlijsten van de hoogteroeren zijn hier al vlak met beplanking geschuurd, de bolling op scharnierlijnen zit er nog niet aan en is nog steeds "vierkant".



Een iets ander aanzicht in foto onder van dezelfde opstelling.



Dat gaat allemaal passen vandaag op Tweede Paasdag! Iedereen een fijne dag toegewenst!

Clear skies, Jurgen

 

Je gaat als een speer Jurgen! Ik doe even een abo want vind het leuk om dit project te volgen.

 

Bedankt Mark! Ik vind niet alleen het bouwen zelf leuk maar ook het verslag doen, ook al kost dat best tijd.

Clear skies, Jurgen

 

Gaat dan tijdens de bouw alles in één keer goed? Nou nee, niet echt. Zo kwam ik er laatst achter dat de tip van rechter hoogteroer zeker 2mm naar beneden afweek ten opzichte van de scharnierlijn. Niet goed opgelet bij het samenlijmen van bovenste met onderste beplanking.

In foto onder is de afwijking al gecorrigeerd. Met zwart is de scharnierlijn vóór correctie en met blauw de scharnierlijn na correctie weergegeven. Het verschil is zeker 2mm.



Hoe heb ik tip weer recht gekregen? Door loodrecht op de voorlijst, in foto onder bij blauwe lijn, een zaagsnede te maken in onderste beplanking en in de zaagsnede een wig te plaatsen, die ik uit een 1mm balsa reststukje heb gemaakt. De wig is net nog te zien op foto hieronder (het dunne strookje van boven naar beneden). Verder moest ik een beetje "lite filler" gebruiken (het potje links op de foto) op het vlak dat door de wig naar binnen werd gedrukt. Na wat schuurwerk is van de correctie nagenoeg niets meer te zien.



Verder buts je het hout tijdens het werken eraan, zijn er lijmnaden en zaagsnedes die niet altijd ideaal uitpakken. Gelukkig is dit allemaal eenvoudig te verhelpen met "lite filler".

Clear skies, Jurgen

 

Het schuurwerk is begonnen. Eerst de boven en onderkant van tipblokken in lijn met beplanking geschuurd. Dat gaat gepaard met heel wat fijn houtstof en is niet zo gezond, dus regelmatig met stofzuiger opruimen en proberen niet te veel de lucht in te blazen.



Hier is het resultaat, de linkertipblok met duidelijk te zien het berkentriplex middenstuk. Zie foto onder.



De overgang van linkertipblok naar voorlijst, zie foto onder. Er zit een sprong in zoals je ziet, deze wordt straks - volgens plan - met een schuine (zaag)snede met de voorkant van het tipblok op maat gebracht.



De rechtertipblok is op gelijke wijze vorm gegeven, zie foto onder. En er zitten alweer wat deuken en butsen in het zachte balsa hout ...



Omdat ik het niet laten kan, nog maar een keer een totaalplaatje van de stand zoals het er vandaag bijligt.



Oh ja, wat ik ook al heb gedaan is alle vlakken met porienvuller behandeld. Hiermee worden de vlakken iets minder gevoelig voor butsen en deuken en is het voorbereid op afwerking later.

Er valt nog wat te schuren en te trimmen. En de scharnieren dienen nog te worden geplaatst en getest. Spannend!

Clear skies, Jurgen

 

Heel mooi strak Jurgen, zoals altijd.
Ben wel benieuwd of je de dunne triplex strip nog naar de tip gaat doortrekken.

 

Bedankt voor het compliment Tjarko!

Daar ben ik nog niet helemaal uit. Volgens plan steekt de "sheeting" ook bij de tip nog over, zie de horizontaal gestreepte lijn die over de voorlijst van het hoogteroer loopt in onderstaande tekening. De lijn heb ik met een rode pijl aangeduid.



En hieronder is een zijaanzicht getoond ter hoogte van rib E4 dat er volgens plan dus zo uit dient te zien.



De oversteek is 3mm, het scharnierpunt ligt bijna tegen de achterlijst van horizontale stabilisator aan. Zoals ik in een eerdere post al heb opgemerkt lijkt het me mooier als het scharnierpunt bij het door mij getekende blauwe kruisje ligt.

Overigens lopen andere bouwers tegen hetzelfde punt aan zoals te zien is in onderstaande foto die ik van RCSB heb "geleend". De bouwer is "GlynR".



De rode cirkeltjes geven de oversteek aan die dus niet tot tipeinden doorloopt en dat kan ook niet als de meest logische bouwwijze is gevolgd. De tekening geeft niet aan hoe je dit wel zou kunnen doen.

Ik ben er nog steeds over aan het peinzen. Eerst maar eens de hoogteroeren monteren en dan verder kijken.

Clear skies, Jurgen

 

De opmerking van Tjarko was voor mij een trigger om eens wat verder te neuzen en proberen te achterhalen hoe de hoogteroeren bij de 1:1 aan de horizontale stabilisator (stabilo) vastzit.

Volgens onderstaande foto loopt, zoals te verwachten valt, in ieder geval de oversteek op achterlijst van stabilo gewoon door.



De tekening hieronder laat een heleboel detail van de hoogteroeren zien. De twee stuurvlakken zijn met een stang verbonden aan elkaar verbonden en op die stang is een enkele hevel gemonteerd die naar boven wijst. Volgens plan van 1:5.6 schaalmodel krijgt elk hoogteroer zijn eigen hevel met eigen servo en wijzen de hevels naar beneden in plaats van naar boven.

Verder heeft de 1:1 twee scharnierophangpunten per hoogteroer, het 1:5.6 schaalmodel voorziet er drie. Elk hoogteroer heeft een eigen trim tab, die zijn niet standaard op tekening van schaalmodel weergegeven.



Maar wat vooral opvallend is zijn de voorlijsten van de hoogteroeren, die zijn niet rond maar driehoekig en lopen taps af naar de tippen. In de twee foto's onder van een 1:1 die uit elkaar is geschroefd is dit ook heel mooi te zien. De grote voorlijst van de hoogteroeren steekt dus in het stabilo.





En uit het tekeningetje hieronder lijkt te volgen dat de overstekende randen van achterlijst stabilo als een soort van mechanische limietuitslag dienen, want de vlakken van de driehoeksvormige voorlijst van hoogteroer lopen hier dan tegenaan.



Jammer eigenlijk dat zo'n detail als voorlijst van hoogteroer niet is meegenomen op tekening van het schaalmodel (want op tekening is de voorlijst rond, zie voorgaande post). Of maakt het dat allemaal onnodig ingewikkeld en te moeilijk om te bouwen?


Clear skies, Jurgen

 

Afgelopen donderdag lag er een mooi boek op de deurmat. Hierin staan naast mooie foto's ook opengewerkte tekeningen in, zie cover foto onder.



De meeste van de opengewerkte tekeningen komen uit Air Publication 4018 B Volume 1, als ik me niet vergis. Dit document zou ik ook wel in zijn volledigheid willen hebben, kan dit helaas niet vinden ... Iemand suggesties?

Clear skies, Jurgen