Olie in tandwielkast FB2

Discussie in 'Stoom techniek' gestart door Mallegat, 7 feb 2023.

  1. Mallegat

    Mallegat

    Lid geworden:
    28 aug 2019
    Berichten:
    506
    Locatie:
    Zuidholland
    De ronde kolom van de FB2 heeft een diameter van 78mm.

    Dan een paar bedenksels over de motor. Als ik iets raars schrijf hoor ik het wel.

    Onderstaand schema hoort bij de machine van Arjan70. Zie ook bericht #34.
    Kan deze motor op een of andere manier op een fase 230V, 50Hz werken?
    Volgens mij niet.

    De motor is uitgevoerd voor 115V, 1 fase, 60 Hz; het rechter schemadeel.
    De motor is zo te zien uitgerust met 3 wikkelingen, die bij 50Hz in ster geschakeld worden, op 3 fasen met 115V lijnspanning. Dat betekent dat elke wikkeling afzonderlijk geschikt is voor een spanning van 115/wortel3 Volt, dus iets van 67V.

    In het rechter schemadeel zijn slechts 2 wikkelingen te zien. Een daarvan zal bestaan uit 2 in serie geschakelde spoelen en de derde staat in serie met de condensator, die zoals Stoompomp aangeeft zorgt dat de motor zelf aanlopend is.
    Totaal toelaatbare spanning over de 2 in serie geschakelde spoelen is dan 2x67V. De derde wikkeling staat in serie met de condensator, waar ook ca. 67V over moet staan, om te zorgen dat de derde spoel niet meer dan de maximaal toelaatbare 67V te verduren krijgt.

    Zetten we nu 230V in plaats van de 115V, beide als 1-fase spanning, dan verbrandt de boel. Immers de spoelen krijgen nu aardig wat meer spanning te verduren dan de 67V, waar ze blijkbaar voor geschikt zijn, namelijk 2x zoveel.

    Aansluiten op 3 fasen, 400V, 50Hz (als dat beschikbaar is) kan volgens mij alleen als er een 3-fasen transformator komt die de 400V lijnspanning omzet naar 115V lijnspanning, zodat je voldoet aan het linker schemadeel. De motor kan dan, als ik het goed heb, zonder condensator op deze 3-fasen 50Hz, 115V aangesloten worden. Omdat er dan een 3-fasenspanning beschikbaar is loopt de motor zonder condensator aan. Bij verkeerde draairichting moet je dan 2 fasen met elkaar wisselen.

    De motor middels een frequentie regelaar laten draaien kan volgens mij wel.
    Je moet dan een regelaar hebben die 1-fase 230V, 50Hz als ingangsspanning heeft en een 3-fasen spanning 115V, 50Hz als uitgangsspanning heeft.
    Dat ding dan ook als toerenregelaar gebruiken, door de frequentie regelbaar te maken, zou ik niet doen.
    Het op die manier verlagen van het toerental benadeelt de koeling van de motor.
    De motoren zijn wat dat betreft vlgs mij door Emco nogal krap bemeten en voor je het weet worden ze veel te heet.

    De motor laten omwikkelen zodat hij geschikt wordt om op 1-fase, 230V, 50Hz te werken is wellicht de beste oplossing. In dat geval wel een andere condensator gaan gebruiken. De motorwikkelaar kan deze bepalen en ongetwijfeld meeleveren.

    [​IMG]

    [​IMG]
     
    Potter en Jinny vinden dit leuk.
  2. Jinny

    Jinny

    Lid geworden:
    26 jul 2009
    Berichten:
    947
    Locatie:
    Aan boord, in Nederland hoogstwaarschijnlijk
    Zoveel gekkigheid kraam je niet uit hoor, ik kan flink met je mee.
     
    Potter vindt dit leuk.
  3. Mallegat

    Mallegat

    Lid geworden:
    28 aug 2019
    Berichten:
    506
    Locatie:
    Zuidholland
    Oef, het is al heel lang geleden dat ik hier iets mee gedaan heb......

    Nog even over het transformatorverhaal.
    Een 3-fasen trafo 400V/115V is een mogelijkheid.
    Je kan ook drie stuks 1-fase trafo's 230/115V nemen. De 230 kant dan in ster op de 400V netspanning aansluiten en de motor in ster op de 115V wikkelingen, die in driehoek gekoppeld moeten worden (je hebt dan de 115V lijnspanning).
    Drie stuks 1-fase trafo's 400/115V kan ook, maar dan de 400V wikkelingen in driehoek op de 400V 3-fasen netspanning en de motor weer in ster op de in driehoek gekoppelde 115V spoelen.
     
    Laatst bewerkt: 20 feb 2023
    Potter vindt dit leuk.
  4. arjan70

    arjan70

    Lid geworden:
    2 aug 2012
    Berichten:
    78
    Locatie:
    Dordrecht
    Bedankt voor de duidelijke uitleg Henk inmiddels al veel geleerd over dit soort motoren :) , een frequentie regelaar lijkt me de snelste oplossing als ik hiervoor de juiste kan vinden voor een acceptabele prijs input 220V 50hz - Output 115V 60 hz.

    Tevens vraag ik een prijsopgaaf voor het opnieuw wikkelen van de motor, de freeskolom lijkt verder toch nog in prima conditie te zijn en met nieuwe lagers kan hij vast nog wel een poosjes mee.

    Groeten ,
    Arjan
     
    Potter vindt dit leuk.
  5. Ernst Grundmann

    Ernst Grundmann PH-SAM Forum veteraan

    Lid geworden:
    27 aug 2002
    Berichten:
    13.757
    Locatie:
    Woerden
    Let op een frequentie regelaar is precies wat het woord zegt. Het is een apparaat waarmee je de frequentie van de wisselspanning die naar de motor gaat kunt regelen. Je stopt er 230V / 50Hz in en er komt uit 230V met een frequentie die regelbaar is van bv 20Hz tot 60Hz, sommige tot 70Hz. Hiermee kan je het toerental van de motor binnen grenzen variëren. Het toerental van dit soort motoren is namelijk afhankelijk van de frequentie van de voedingsspanning.
    Er zijn ook regelaars die tot veel lagere en hogere frequenties kunnen gaan maar daar heb je speciale motoren voor nodig. De standaard 50Hz/60Hz motoren kunnen niet veel meer dan zo'n 70Hz aan. Bij frequenties lager dan 50Hz wordt ook nog de spanning lager gemaakt omdat er anders te veel stroom door de motor gaat lopen.
    Als jij van 230V / 50Hz naar 120V / 60Hz wilt heb je een converter nodig. Dat is een heel ander apparaat. De markt daarvoor is niet zo groot.
    Pas op met het kopen van zo'n apparaat via het internet. Er zijn er heel veel op de markt die aangeprezen worden als een 220V/50Hz naar 120V/60Hz converter die dat in werkelijkheid niet zijn. Dit zijn gewoon trafo's die van 220V naar 120V gaan maar de frequentie die je er in stopt is ook de frequentie die er uit komt! Je kan ze vaak wel voor zowel 50Hz als 60Hz gebruiken.
     
    arjan70, Potter en Rene Witteman vinden dit leuk.
  6. arjan70

    arjan70

    Lid geworden:
    2 aug 2012
    Berichten:
    78
    Locatie:
    Dordrecht
    Beste Forum leden,

    Onlangs vond ik in duitsland de emcomotor voor de freeskolom 220V, kom je vrijwel nooit tegen:)
    Op het label staat 220V ster , 60HZ

    Motor ingebouwd maar het valt me op dat hij vrij snel behoorlijk warm/ heet, ook onbelast laten draaien en wordt dan ook flink warm.
    Ik gebruik de zelfde start condensator als op de 115V motor : 20uF max330V

    Kan het de condensator te zwaar zijn ? , aansluiting volgens schema lijkt te kloppen

    Groeten ,
    Arjan



    20230730_111654.jpg
     
    Potter vindt dit leuk.
  7. willum

    willum

    Lid geworden:
    6 jun 2017
    Berichten:
    4.733
    Locatie:
    noord-limburg
    Deze motor is gewikkeld voor 60 Hz

    Je hebt 3 keer 220 volt bij 60 Hz nodig voor deze motor.
    Hij gaat heet worden en brand binnen de kortste keren op.
     
    Potter vindt dit leuk.
  8. arjan70

    arjan70

    Lid geworden:
    2 aug 2012
    Berichten:
    78
    Locatie:
    Dordrecht
    Dan is hij waarschijnlijk wel al flink warm geworden, Ohmse waardes onderling 19 Ohm,
    Zou een frequentie regelaar een oplossing zijn ?
     
    Potter vindt dit leuk.
  9. brutus

    brutus Vriend van modelbouwforum.nl PH-SAM Forum veteraan

    Lid geworden:
    18 nov 2008
    Berichten:
    28.880
    Locatie:
    Oldeberkoop
    Nee, klopt niet... dat is een driefasenmotor, in ster gewikkeld. Een driefasen motor heeft drie spoelen, Een éénfasemotor heeft er maar twee. Beide hebben ze drie aansluitingen, maar het gaat wel fout als je een driefasenmotor aansluit als een éénfase motor, want het draaiveld klopt van geen kanten meer.
    Hoewel hij gewikkeld is voor 60 Hz, gaat dat op 50 Hz niet echt een probleem zijn. Meestal wordt hij wel een tikkeltje warmer, maar eigenlijk is het enige verschil wat optreedt als je een 60 Hz gewikkelde motor op 50 Hz laat draaien, dat hij wat minder vermogen aankan en wat langzamer draait. Wordt wat warmer maar zou er beslist niet van mogen verbranden, niet van "alleen maar 50 Hz".


    Heb je alle drie de fasen apart doorgemeten? Zo ja, dan is hij in ieder geval nog niet kapot en heb je 9,5 Ohm per spoel.
     
    Potter vindt dit leuk.
  10. Mallegat

    Mallegat

    Lid geworden:
    28 aug 2019
    Berichten:
    506
    Locatie:
    Zuidholland
    De motor moet in ster op 220Vac, dat betekent dat de spoelen maximaal 220/wortel3 aan spanning kunnen verdragen, dus 127V.
    Op een gangbaar 3-fasen net van 220/380 (nu 230/400) is deze dus niet aan te sluiten. Doe je dat wel, in ster, dan verbrandt de zaak. In driehoek idem. maar dan sneller.
    Een omzetter (bijv. een trafo) die 3-fasen 230/400 omzet naar 127/220 is vlgs mij de enige manier om in elk geval de juiste spanning te krijgen.
    Er blijft dan 50Hz uit komen.
    Wil je 60Hz, dan zit je vast aan een frequentie omvormer, die daarnaast ook de 127/220 kan maken.
     
    Potter vindt dit leuk.
  11. arjan70

    arjan70

    Lid geworden:
    2 aug 2012
    Berichten:
    78
    Locatie:
    Dordrecht
    gemeten t.o.v. elkaar geeft 18 a 19 Ohm , ik dacht voordat ik hem ging testen 23 ohm te meten. Wat kan er mogelijk dan fout zijn , condensator of toch volgorde van aansluiten?
     

    Bijgevoegde bestanden:

    Potter vindt dit leuk.
  12. Mallegat

    Mallegat

    Lid geworden:
    28 aug 2019
    Berichten:
    506
    Locatie:
    Zuidholland
    O ja, via een steimetzschakeling kan je een 3-fasen motor op 1-fase laten werkn (icm een condensator) maar dan wel met behoorlijk vermogensverlis. Voor deze motor is dat vlgs mij geen oplossing ivm de spoelspanning van max 127V.
     
    Potter vindt dit leuk.
  13. arjan70

    arjan70

    Lid geworden:
    2 aug 2012
    Berichten:
    78
    Locatie:
    Dordrecht

    Ik heb de motor op 115V laten draaien , wordt nagenoeg niet warm , loopt op juiste toeren maar heeft geen kracht :(
    Hoe zou Emco deze motor dan hebben aangestuurd, kan dit enkel dan met een omvormer ?
     
    Potter vindt dit leuk.
  14. Mallegat

    Mallegat

    Lid geworden:
    28 aug 2019
    Berichten:
    506
    Locatie:
    Zuidholland
    Op 115V, 1-fase, 50Hz neem ik aan?
    Je laat de 3-fasen motor dan waarschijnlijk via de steimetzschakeling draaien.
    Zoals gezegd: dat kan maar je hebt dan wel aanmerkelijk vermogensverlies.

    Deze motor zal voor een deel van de markt gemaakt zijn dat die spanning en frequentie als standaard heeft.
    In de schema's van Emco staan geen andere dingen dan schakelaars en condensatoren en zeker geen omvormers en dergelijke.
     
    Potter vindt dit leuk.
  15. arjan70

    arjan70

    Lid geworden:
    2 aug 2012
    Berichten:
    78
    Locatie:
    Dordrecht
    Klopt!! de orignele motor is een 115V 60Hz motor welke draaide via de steimetzschakeling maar heeft nooit lekker gelopen
     
    Potter vindt dit leuk.
  16. brutus

    brutus Vriend van modelbouwforum.nl PH-SAM Forum veteraan

    Lid geworden:
    18 nov 2008
    Berichten:
    28.880
    Locatie:
    Oldeberkoop
    Laat eens een plaatje van de complete motor (inclusief eindschilden, as en montageflens) zien, want het lijkt me extreem stug dat het geen industrie-standaard motor is. Geloof nooit dat deze motoren door een extern bedrijf speciaal voor Emco gemaakt werden. Daar moet iets te vinden zijn met dezelfde vermogens en toerental specificaties die je gewoon op 220 éénfase aan kan sluiten.
    Kleine electromotoren zijn niet zo duur: wij beginnen pas na te denken over herwikkelen of reviseren boven de 50 kW. Daaronder vervangen we hooguit lagers en anders komt er nieuw.
     
    Potter vindt dit leuk.
  17. arjan70

    arjan70

    Lid geworden:
    2 aug 2012
    Berichten:
    78
    Locatie:
    Dordrecht
    Soms kom je wel is modificaties tegen maar dan laten ze de motor zitten en plaatsen ze de nieuwe motor ernaast met riemoverbrenging maar is geen nette oplossing, aan de rotor / anker zit een spiebaan welke de tandwielkast aandrijft.

    Ik heb nog een lichtere aanloopcondensator besteld , uitgaande dat voor 0,2kw ongeveer 12-14 uF maximaal nodig zou zijn , te hoog geeft ook onbalans en warmte
     

    Bijgevoegde bestanden:

    Potter vindt dit leuk.
  18. brutus

    brutus Vriend van modelbouwforum.nl PH-SAM Forum veteraan

    Lid geworden:
    18 nov 2008
    Berichten:
    28.880
    Locatie:
    Oldeberkoop
    Hm.... dat is inderdaad een vreemde motor, want het DE lagerschild maakt deel uit van de tandwielkast...
    Persoonlijk zou ik inderdaad een riempoelie op het NDE eind zetten en een andere motor er boven. Wellicht niet een nette oplossing maar wél effectief...
     
    Potter vindt dit leuk.
  19. arjan70

    arjan70

    Lid geworden:
    2 aug 2012
    Berichten:
    78
    Locatie:
    Dordrecht
    Inmiddels de 1 fase 115V 60Hz motor weer terug gebouwd met de steimetzschakeling , de 220 VAC 60Hz blijkt gebruikt te worden in zuid amerika ( brazilie) en zonder goede omvormer is hij niet te gebruiken:(.

    Orginele motor teruggebouwd, deze maakt helaas een raar geluid wat duidelijk uit de motor komt maar loopt wel goed op toeren, heb nog diverse aanloopcondensatoren getest maar geeft weinig tot geen verschil.

    Ampere gemeten per fase ( wisselstroom)
    Blauw / Bruin ~ 2,5A over 12uF Condensator ~ 0,6 A
    Blauw / Bruin ~ 2,2 A over 20uF Condensator ~ 1 A
    Blauw / Bruin ~ 1A over 40uF Condensator ~ 2,5A
     
    Potter vindt dit leuk.
  20. Mallegat

    Mallegat

    Lid geworden:
    28 aug 2019
    Berichten:
    506
    Locatie:
    Zuidholland
    Deze motor is vlgs mij een kortsluitankermotor.
    Oftewel de rotor / het anker is niet voorzien van een collector of wat anders. Het draait in 2 lagers, meer niet.
    Je zou zeggen dat het rare geluid nergens anders vandaan kan komen dan uit de lagers.
    Ik heb weleens mbv een schroevendraaier tegen mijn oor iets beluisterd, om te achterhalen waar iets niet OK was. Dat ging goed en op die manier heb ik de plaats waar het probleem zat gevonden.
    Is die methode (of met een echte stethoscoop) iets voor jou om te achterhalen waar de herriebron zit?
    Ik kan me niet voorstellen dat het rare geluid uit de statorwikkelingen komt, tenzij deze heel los zitten misschien.
     
    Potter vindt dit leuk.

Deel Deze Pagina