Bouwverslag van de Golden Star (Mantua)

Hoi Piet en Koos, Hartelijk dank voor jullie suggesties. Piet heeft natuurlijk helemaal gelijk. Ik laat het roer even spreekwoordelijk links liggen en zet 't er weer op zodra het bootje op de uiteindelijke standaard komt te staan. De link voor boortjes is ook erg handig. Ik ga eens kijken wat ik ga bestellen .

 

Gisteren heb ik nog enkele raampjes aangebracht en daarnaast de luikjes van de geschutspoorten, de nagelbanken en (naar ik vermoed) de twee betings (met zwarte poten op de foto's hieronder). Voor de twee nagelbanken die op pootjes staan moest ik weer spijkertjes in dunne paaltjes slaan. Dus ben ik gisteren even naar de Houtloods in Den Haag gegaan om dunne boortjes te kopen. Omdat ik al een set van 1.3 mm tot 2.5 mm had, leek me de set uit de link van Koos te veel dubbelen te hebben. Bij de Houtloods vond ik het Proxxon setje hieronder waarvan ik de 5 dunste nog niet had (0.3, 0.5, 0.8, 1.0 en 1.2).

 

Gisteren heb ik de trapleuninkjes gemaakt, de traptredes aan de bak- en stuurboord en de twee kanonnetjes aangebracht die zijn meegeleverd bij de kit om in de scheepshuid te draaien. De boortjes kwamen daarbij weer van pas. Wat me toen pas opviel, is dat de geschutspoorten niet zo goed corresponderen met de positie van het dek. Behalve de twee achterste kanonnen staat de rest vrijwel "in" het dek. Mogelijk is dat wat iemand op het Engelse forum bedoelde met: "From other posts I know that Golden Star is not [a] very realistic ship." Ik had 't schip ook geen geschutspoorten kunnen geven . Een andere optie was ze aanbrengen onder het onderste berghout i.p.v. tussen de onderste twee, maar ik weet niet of dat realistischer is en ik weet niet of ik dit keer wel wil slopen . Wat denken jullie?

 

mijns inziens kun je de kanonnen gewoon op het dek zetten en dan maar zien waar de geschutspoorten uitkomen.

 

Ik zou het gewoon zo laten Dave, het feit dat je kritisch kijkt naar je doen en laten op en aan dit model is alleen maar goed en iedere ervaring die je hier opdoet is er een waar je later gebruik van maakt en het anders en/of beter kan doen.
Het is natuurlijk met de voor geprinte- en triplex onderdeeltjes duidelijk een beginners model wat je denk ik moet zien als een mooi leer proces waar je met latere modellen je voordeel mee kunt doen. Tenslotte zijn we allemaal begonnen met vallen en weer opstaan en word de ervaring uiteindelijk de beste leermeester

Ik vind het een mooie eigenschap dat je je problemen deelt en om raad vraagt, zo kom je er vanzelf en voor je het weet ben jij degene die adviezen geeft

 

Je zou je poortluiken dicht kunnen laten en de kanonnen op het dek vast sjorren.

 

Hoi Piet, Walter en Peter, dank voor jullie suggesties. Walter en Peter, er zijn geen kanonnen meegeleverd, behalve die twee die in het hout gedraaid moesten worden (zie voorgaande foto's). De geschutspoorten zijn allemaal dicht (gewoon plankjes vastgeplakt aan de scheepshuid) op de twee na die open staan en boven de twee ingedraaide kanonnen zijn geplakt. Mijn opmerking en vraag zijn dus vooral van theoretische aard voor iemand die nauwgezet naar het model kijkt . Piet, je hebt een goed punt van het, voor mij, lichtgevorderde model (de Union van Constructo was echt voor beginners met voorgefreesde romp ). Ik ben destijds na lang zoeken bij de Golden Star uitgekomen, omdat 't net iets moeilijker moest zijn dan de Union, dit keer met beplanken, het model weer zeilen moest hebben (mijn ding ), het hout vooral niet gelakt moest worden (ik wilde de beplanking nog zien) en zo nog wat eisen.

 

Er is weer wat voortgang te melden. Bij nader kijken in de handleiding bleek dat er twee hoekdelen op de verschansing geplaatst zouden moeten worden waar het benedendek overgaat in het bovendek. Dat was me eerder niet opgevallen en ik had al latjes op het vertikale stuk van de verschansing aangebracht. Ook had ik die stukken blijkbaar niet helemaal vertikaal gemaakt, dus met een hoek van 90 graden met het horizontale deel van de verschansing. Ik heb daarom wat resthout uit de laser gesneden plakken gehaald en dat op maat gemaakt, zodat de hoekdelen daartegenaan geplaatst konden worden, zie de foto's. Daarna ben ik het hele dek en alles erop van Schellak gaan voorzien, alsmede nog enkele onderdelen op de scheepshuid (zoals de geschutspoorten).









Nu ben ik met de lantaarns bezig die in diverse onderdeeltjes meegeleverd zijn bij de kit. Het is/was geen sine cure om het gedraaide goudkleurige draad door de kleine gaatjes in de boven en onderkant van de lantaarns te krijgen. Nu zouden de uitstekende stukken gedraaide draad afgeknipt moeten worden, zie de foto hieronder, maar dan schieten ze uit de gaatjes en vallen de lampen uit elkaar. Als iemand een tip heeft over wat te doen, dan houd ik me aanbevolen ! Ook het bevestigen van het dikkere gedraaide draad (dat de standaarden moeten worden van de lampen) aan de lampen is nog niet zo evident. Het gaat door de gaten in de onderkant van de lampen maar zit dan vrij los. Ook het vastzetten van de extra omhulseltjes aan de onderkanten van de lampen is me niet duidelijk. Ze lopen tamelijk losjes over het dikkere gedraaide draad en blijven dus niet zitten. Ik weet niet of met soldeer in de weer gaan de oplossing is (heb ik nu niet). Op de fora Ships of Scale en Modelshipworld heb ik alle logs van de Golden Star afgespeurd en een aantal bouwers hebben de lampen bevestigd, maar niemand maakt er ook maar een woord aan vuil over hoe ze dat gedaan hebben. Enige tips zijn van harte welkom !

 

Dag Dave,
Dat probleem met de lampen kan je gemakkelijk oplossen met secondelijm. Je brengt die aan met een tandenstoker ( heel klein druppeltje ) op het draadje dat je wil vastzetten. Deze lijm is hard na één minuut en je draadje beweegt niet meer. Wel oppassen met de vingers. Hou je ze tegen elkaar als er wat lijm opzit, wel dan moet je naar de dokter om ze los te laten snijden. Voordeel van deze lijm is dat hij vrijwel onzichtbaar is.
Groetjes, Jos

 

Hoi Jos, dank voor de tip. Dat lag voor de hand, maar ik zag 't zelf even niet . Met secondelijm heb ik vrij ruime ervaring, maar gelukkig nog geen doktersbezoek.

 

Vandaag (maandag, het is al dinsdag ) ben ik doorgegaan met de lantaarns en heb ik de falconetten geplaatst. Bij het voorboren van de gaatjes voor de standaarden van de falconetten sneuvelde de kop van mijn nieuwe 0,8 mm boortje. Dat was wel een erg kort leven beschoren ... Verder was het veel maar leuk gepriegel om metaaldraadjes door de oogjes van de standaarden en door de falconetten te duwen. Met drupjes secondelijm blijven die draadjes wel zitten. Netjes afknippen van de draadjes doe ik morgen.

 

Bij handmatig boren moet je zorgen dat je zuiver in een richting boort. de minste afwijking veroorzaakt een slingering op je boor zodat die breekt. dikkere boren zijn sterker.

 

Ik koop bij Aliexpress altijd boortjes. Zitten er 10 in een buisje en deze breken niet snel, niet de beste kwaliteit omdat ze alleen voor hout geschikt zijn. ze worden te snel bot bij andere materialen. Maar ze kosten niet veel en je kan ze in veel maten krijgen.

https://nl.aliexpress.com/item/1005...ene:pcDetailBottomMoreOtherSeller|query_from:

Voor de kleine boormachine gebruik ik deze die een stuk duurder zijn, maar daarvoor kwalitatief zeer goed.

https://nl.aliexpress.com/item/1005..._main.187.59b279d2Bxu1RX&gatewayAdapt=glo2nld

Als je even zoekt bij aliexpress vind je ook vaak nog een lagere prijs voor die boortjes.

Je hebt ook de zogenaamde printplaat boortjes, maar die zijn meer geschikt in een boorstandaard omdat ze erg snel breken, maar daarentegen gaan ze door alle materialen heen en blijven scherp.

 

De bouw gaat gestaag voort . Ik heb de touwen waarmee de ankers opgehesen worden aangebracht. Helaas kunnen de ankers niet echt opgehesen worden, want ik kan nu niet meer onder het dek. En dat lijkt ook niet de bedoeling van de handleiding. Maar wellicht iets om bij een volgend model bij het begin bij stil te staan.
Een ander object kan wel bewegen en dat is het roer. Ik heb 't vastgeplakt aan de stok die naar het dek loopt en met de stok die op het dek uitkomt kun je nu het roer bewegen. Daarna heb ik me gebogen over de touwen aan het roer. Het plaatje in de handleiding dat daarover gaat, wordt voorafgegaan door drie plaatjes over katrollen e.d. Aangezien er bij het roer geen katrollen zitten, lijkt dat een beetje voorbarig. Wel ging ik me erdoor afvragen hoe realistisch de "betouwing" is en kwam met enig grasduinen uit op de volgende interessante site: https://zienenweten.blogspot.com/2015/04/stuurinrichting-wat-is-dat.html
Na de tekst te hebben gelezen en de plaatjes te hebben bekeken, moet ik concluderen dat er veel geavanceerdere roeren en "betouwingen" bestaan (met katrollen !), maar lijkt de oplossing van Mantua op de Golden Star er wel mee door te kunnen. Wat denken jullie? Ik ben vervolgens aan de slag gegaan. Wat ik me hiervan vooral wil herinneren, is dat ik bij de touwen die om de blokken zitten het beste na de eerste knoop en na strak aantrekken een kloddertje verdunde houtlijm erop kan doen en dat laten drogen, zodat het touw strak blijft zitten als je de volgende knopen legt. Hieronder een aantal foto's van de verschillende bouwactiviteiten en van de handleiding.
Ik ben ook begonnen aan de ankers. Daar bleek bij een van de twee geen perforatie in het metaal te zitten voor de ring voor ophanging. Na enig proberen met perforeren met boortjes had ik het anker op twee plekken gebroken, maar bleek ik bij aan elkaar zetten wel een perforatie te hebben gecreeerd. Dat is dus opgelost .

 

De betouwing van je helmstok (stok aan het roer) is realistisch. Helaas moet de stok aan je anker 90 graden draaien. Hij moet haaks staan op de bladen onderaan het anker. Dan grijpen ze vast in de grond. Zo niet.

 

Een plaatje van een echt oud 'stokanker' laat zien wat Jan bedoeld, de stok staat altijd haaks op de schacht. Het anker ligt dan met de stok plat op de zeebodem en één van de vloeien grijpt dan in de grond, dus op de foto ligt het anker in principe niet goed.

 

Dank je, Jan en Piet, dit is wel de meest makkelijk te bewerkstelligen tip tot nog toe . Alhoewel, bij het eruithalen brak natuurlijk weer het reeds gebroken anker, maar de andere staat nu haaks. Met de foto van Piet herinner ik me dit ook wel weer van diverse scheepvaartmusea en het staat ook in de handleiding, al moet je er bij plaatje 125 wel een spreekwoordelijke 3D bril voor opzetten om 't goed te zien, zie onderstaande foto. En op mijn Union zit 't goed, maar daar was met de stok geen fout te maken. Enige excuus dat ik kan aanvoeren is dat de inspanning meer was gaan zitten in de betouwing van het roer zoals beschreven en natuurlijk de ankerbreuk ...

 

Hoi Dave, het touwwerk wat je om de ankerstok wikkelt is/zijn zogenaamde woeling(en) en dienen om de twee delen waaruit de ankerstok bestaat bij elkaar te houden. Het touw wat je gebruikt zou eigenlijk wel één of twee maatjes dunner mogen zijn zodat de verhouding ten opzichte van de stok beter tot zijn recht komt, tenminste als je dat in huis hebt natuurlijk.

De woeling leggen laat ik even zien aan de hand van een tekening uit het boek; 'masten, blokken en tuigage van oude zeilschepen' van Orazio Curti.
Het is eenvoudiger dan je wellicht denkt,

Je neemt een eindje touw, waar je ongeveer 4 tot 5 slagen mee om de stok kan leggen. Het ene eind van het noemen we A en het andere eind B. Met A leg je een lusje op de stok, waarna je met B vervolgens het aantal gekozen slagen om de stok en de lus legt zoals te zien links op de tekening. Daarna haal je het eindje B, (rechts op de tekening) wat ik om het duidelijk te maken de letter C heb gegeven door de lus en trek je het eindje A stevig aan tot de lus verdwijnt onder de gemaakte slagen. Nu is het nog een kwestie om de beide eindjes af te snijden en je woeling is een feit. Het voordeel van deze manier om een woeling te leggen is dat je geen lijm en of knopen hoeft te gebruiken en daardoor dus veel netter kan werken, even oefenen en je weet niet beter meer na een paar woelingen...

 

Hoi Piet, ik vertrouwde hier te veel op de handleiding. Ik heb 't nog even nagekeken, maar nummer 76 in plaatje 125 (zie vorige foto) is echt het dikke touw (0,75 mm) dat ik erbij heb gekregen. Het is inderdaad wel dik voor het anker nu je het zegt. Het alternatief van de kit is het dunne touw (0,25 mm) dat ik ook voor de betouwing bij het roer heb gebruikt. Anders moet ik verder zoeken. Het knopen gaat vast lukken als ik het juiste touw heb. Dank voor de uitleg. In het boekje van Mastini staat dat de "loops" zoals hij ze noemt van metaal zijn, zie ik nu: "... you need metal loops, or something that looks like metal: Use thread or tape or even strips made from a sheet of shiny copper." Is dit niet afhankelijk van het tijdvak waaruit het schip stamt of het gebruik van het schip (oorlogs-, handels-), of je touw of metaal gebruikt? Ik krijg dat niet helemaal helder uit boeken als van Wolfram zu Mondfeld waarvan ik vergeten was dat ik ze digitaal had. De betouwingen van het roer staan er ook in .

 

Het klopt inderdaad dat de touwwoeling werd vervangen door ijzeren banden, de zogenaamde kuipbanden. Hiermee werd al begonnen in de 17e eeuw, maar het zou nog tot ver in de 18e eeuw geduurd hebben eer de laatste woelingen verdwenen, dus een exacte datum is eigenlijk voor zover ik weet niet bekent, het is langzaam veranderd. Het zelfde geld voor de gekuipte masten.
Dus in principe kan je zelf kiezen wat je het mooist vind om te gebruiken voor modellen vanaf de 17e eeuw kan je of woelingen gebruiken of kuipbanden, meestal word het wel in de bouwbeschrijving aangegeven.