Winter's Hollandse tweedekker 1/75 POF bouw door Stephan Kertész

ik denk niet dat witse er specifiek over praat maar het onderste berghout zit altijd vast aan het lijfhout ( denk ik dat het heet ) waar de dekbalken op liggen.
je kan dus zien waar het dek zit alleen maar naar de berghouten te kijken.
op veel schepen zit het dek dus hoger dan de ( normale uitwatering dus kan het niet anders dan het dek hoger licht dan normaal ( opzetten van de berghouten ) de maten die witse geeft op verschillende hoogtes ben ik er van overtuigt dat dit zo gedaan werd. ( maar heb nog geen hard bewijs gevonden in zijn boek ) en ben er ook nog niet uit hoe het juist werkt

dit gaat niet over de scheerstrook toch niet rechtstreeks
maar ben wel blij dat je er inverdiept dan kunnen we wat gedachten wisselen , en ik heb ook niet altijd gelijk hoor maar weet wel een boel over witse en de vlakbouw

 

Ik zal er eens induiken. Kijken of ik het vind.

 

@amazone
Wat betreft het Berghout, Barkhout of Slemphout betreft. Dit geeft een visueel zicht op de Scheerstrook. Maar er zijn talloze voorbeelden dat het niet op de scheerstrook loopt. Het volgt wel dezelfde lijn, vandaar dat ik over parallel sprak. Maar dat wil ook niet zeggen dat het berghout tegen de scheerstrook zit, sterker nog Het kan er een flink stuk onder of boven zitten.

Of het Berghout op de grootste breedte zit, daarvan ben ik overtuigd dat dit niet noodzakelijk is. Het komt wel vaak voor maar het is geen noodzaak. Een voorbeeld is de 154 Voet lange schip van Cornelis die hij op blz 147 tot 151 van zijn boek in het certer beschrijft. Daar zit het berghout ook niet op de grootste breedte en is de grootste breedte onder de holte.(17 duim)

Waartegen werd het berghout bevestigd? Het berghout is niets meer dan een huidgang, alleen iets dikker. In bovengenoemd is het berghout 8 duim dik en een huidgang 6 duim. Dit is op een schaal van 1 op 50 maar 1 mm. Op onze modellen makken we de berghouten dus eigenlijk te dik. Dat terzijde, het berghout werd dus net als de huidgangen bevestigd tegen de spantdelen (eigenlijk worden de spantdelen tegen de huid bevestigd). Op een Hollander deden ze voornamelijk dienst als bescherming. Voor de constructie hadden ze weinig betekenis omdat dit door de hele huid werd gedaan. De spantdelen waren ook niet onderling verbonden en waren ook niet zo netjes tegen elkaar gezet. Ze zaten vast aan de huidgangen, dit maakte dat deze schepen ook zo snel doorbuigen en vandaar de zeeg die het schip meekreeg.
Ik denk dat jij in de war bent met het dek en het berghout vanwege de omschrijving van voor ieder dek een berghout. Wat daarmee bedoeld word is dat een schip met meerdere dekken ook meerdere berghouten heeft. Dit kun je wel zien in al die mooie tekeningen van vader en zoon van de Velde.

Je had wel gelijk dat in mijn schip de spanten niet zo volledig waren met vlakbouw.



in bovenstaande tekeningen kan je zien dat de spanten groeien met het schip in de hoogte. Ik heb ergens in het begin ook aangegeven hier of op SOS dat de spanten niet correct zijn, wel qua vorm, maar niet van samenstelling. Ze zijn ook maar tijdelijk en zullen in de loop van de bouw veranderen als de andere spantdelen komen. Of ze worden opgenomen en er worden nog spantdelen erbij gevoegd om ze kloppend te maken. Ik heb hiervoor gekozen om voor mijzelf te controleren of ik nog in de juiste richting ga met mijn bouw. Daarom ben ik nu ook de buikstukken aan het maken omdat dit gewoon een beter moment is in mijn bouw, het uitrichten is wat meet toegankelijk op deze manier. Inmiddels ben ik in een fase van de bouw waar dit weer bijna klopt met de juiste stappen.

Wat betreft een dek hoger of lager voor meer laadruimte, let wel dit veranderd de holte en dus het hele aanzien van het schip, het schip zal daardoor ook hoger worden. Je krijgt dan een heel ander ontwerp. Hoe het bij een fluit zit, weet ik niet, daar heb ik mij niet in verdiept. Eerst maar eens eigen worden met een 17 eeuws spiegelschip.

Hopelijk heb ik je vragen zo op een goede manier beantwoord. Het was even zoeken en lezen. Trouwens er zit maar heel weinig verschil in beide methodes van de bouw. Het enigste verschil is dat bij vlakbouw eerst het vlak word gelegd en dan de spanten. Voor de rest, zoals het uitzetten van de scheerlijn, scheerstrook en centen is er weinig verschil. En kan je zeggen dat Cornelis en Nicolaes vergeleken kunnen worden.

 

Ik lees (en leer) stilletjes mee!

 

Mooi om te horen dat het werk niet voor niks is.

 

8 duim is net geen 20 cm. Bij schaal 1 op 50 is dat volgens mij 4 mm (voordat alle bouwers in paniek contact opnemen).

 

Verschil is 2 duim tussen huidplank en berghout. Dat is dan wel maar 1 mm.

 

Ha, ja dat klopt dan weer wel (ongeveer).
Ik las gisteren in Hovings bewerking van Witsen dat een berghout twee maal zo dik was als de tussenliggende plank.

maar we dwalen af van het onderwerp

 

In die certers in van Yk kan je alle maten van een schip terugvinden. Aan de hand daarvan werd een schip gebouwd. Eigenlijk best interessant. Want er word op MSW veel gediscussieerd over dat Hollanders dus technische tekeningen gebruikt moesten hebben om hun schip te bouwen. En het bewijs was een schilderij waar een scheepsbouwer met zijn vrouw op staan. En op de tafel lag een stuk met tekst, op de achterkant stond een onduidelijk tekeningetje van een schip. Voila bewijs en Ab is stom. Tja... 3 pagina's had die nodig om af te geven op het boek van Ab. Ik heb dit met verbazing zitten lezen.

 

Ik wil wel wat toevoegen over dat onze modellen op sommige punten niet correct zijn in verhouding. We willen dat bepaalde details ook opvallen op een model en dan laat je die onderdelen er iets uitspringen. Visueel moet het dus mooi ogen.

 

Mooie illustraties van Gerald de Weerdt. Hij heeft de replica gebouwd van de Willem Barentz? Beetje oftopic vraag.
Wat ik zie is dat de berghouten parallel met de scheerstrook lopen. BIjna op dezelfde plek. In de tekening van Gerald loopt het bovenste berghout tegen de onderkant van de scheerstrook aan even snel bekeken.

 

Klopt, ik heb al tekeningen of schilderijen gezien dat een berghout op de scheerstrook ligt. Je kunt daar geen standaard in vinden. Alleen dat het parallel loopt.

 

Ik corrigeer mijzelf even in dit verhaal. Bovenkant van het vlak is dus niet vanaf bovenkant zaadhout. Maar vanaf de bovenkant van de sponning op de kiel. Het vlak zijn de weerskanten aan de kiel, de zandstrook en de vloerplanken. De sponning is de inkeping van de kiel waar de zandstrook inkomt. Dus vanaf de bovenkant gemeten. En de bovenmaat word genomen aan de boven kant van de dekbalk zonder de rondte mee te nemen. Dit is een beetje moeilijk uit te leggen. De bolling op de balk neem je niet mee. Maar je verbind de zijkanten met een rechte lijn en tot die lijn meet je.
Op internet heb ik een afbeelding gedownload waar ik het probeer weer te geven om het duidelijk te maken.

Mijn excuses voor het verkeerd uitleggen over hoe de Holte gemeten word in post #432

 

ff een beetje of topic maar hier zijn de dingen uit witsen zijn boek
dat grote schepen smaller gemaakt worden

Een Koopvaarder
mag wel 2, 3, 4 of 5 voet naauwer zyn, na dat hy lengte heeft. Om met gemak voor
hunne touwen te ryden, en met weinigh volk licht bestiert te konnen werden, maakt
men de Scheepen vaak smalder, als wel anderzins zoude geschieden. Scheepen
van 165 of 170 voeten mogen wel 6 voet naauwer zyn als de vierde part van hun
lengte. Tot Fluiten neemt men mede wel een vyfde van de lengte tot de wydte.

breedste stuk op het schip de uitwatering

Tot de wydte van 't vlak neemt ⅔ van de geheele wydte, namentlyk op
d'uitwatering: by voorbeeldt, 25 voet wydt, komt 16 voet 7½ duim tot de wydte van
het vlak.

de scheergang
De scheer-gang staat op de hals, boven het boeisel te meeten, 8 voet 3½ duim.
Als de Spant-houten zyn gezet, brengt men de Scheer-gang om, op de hooghte
van de uitwatering,

en dan voor het opzetten van de berghouten geeft witsen 8 v 3..5duim hoogte aan dat is op 1.5 d na zo hoog als de scheergang
zijn tabel van het eerste berghout gaat van 6v8duim tot 9 v 4 duim hij zit daar juist tussen als men het berghout op 9voet 4 duim zet ( dus ook de scheergang komt het dek hoger te liggen en kan men volgens mij altans meer laden of heeft men toch meer lasten , als je het kleinste en grootste getal bekijkt is dit toch een verschil van 2 voet 8 duim ( 80 cm ) en dat is toch al behoorlijk vind ik op een groot schip.

 

zoals ik hiervoor al schreef ben ik niet zeker van de getallen van het opzetten van de berghouten maar als een groot schip tot 6 voet smaller gemaakt werd zakt het ook dieper in het water en moet het onderste berghout hoger zitten daar kan het misschien ook mee te maken hebben maar daar zegt hij spijtig genoeg niets van of geeft ook geen berekening. maar dat zou denk ook wel kunnen het geval zijn en dan heeft het niets te maken met het laadvermogen van het schip

hoi rene kan je dat niet in delft schip uittekenen en kijken hoeveel het schip dan zakt in het water als het 6 voet smaller word ? of iemand anders die met delftschip overweg kan

 

Dankjewel voor je reactie @amazone , maar ik begrijp niet helemaal waar je nou naartoe wil. De discussie ging dat je veronderstelde dat het dek hoger geplaatst werd om meer lading te nemen. En daarom het breedste deel van het schip boven of onder de holte uitkwam.
Dit schreef je:

Ik gaf aan dat men voor een grotere lading te kunnen vervoeren een groter schip nam, het dek verhogen zou de stuurlast veranderen doordat er meer mee veranderd aan een schip in dat geval

Je was het daar niet helemaal eens mee en ik vroeg ook om je uitleg en waar dit stond. Je gaf aan dat een langer schip soms zelfs smaller gemaakt werd.

Dit gebruikte je als citaat

Wat ik daaruit opmaak is dus niet dat een langer schip smaller word of gemaakt word dan een korter schip. Ik lees daaruit dat een schip smaller gemaakt word om met minder mankracht te kunnen voldoen. Voor koopvaardijschepen belangrijk om de arbeidskosten laag te houden.
Het heeft dus niks te maken dat een schip het breedste deel niet altijd op de holte heeft. Het kan er dus boven of onder liggen komt niet door het hoger aanbrengen van het overloop dek. De laadcapaciteit heeft met de lengte (grootte) van een schip te maken. Die certers waren er niet voor niets, dit waren beproefde afmetingen, als je daar te sterk van afweek konden de vaareigenschappen ten nadelen veranderen. Het is niet alleen de romp maar ook het zeiloppervlak dat een rol speelt. Witse geeft ook aan hoeveel je mocht versmallen en de rede waarom dit gedaan werd.

 

@ Amazone als je een voorbeeld geeft kan ik een van mijn rompen versmallen en kijken wat dat geef,

 

als ik de tabel van witse bekijk en mijn berekening doe zou voor elke1.5 voet dat het schip smaller word het schip 0.5 voet moeten zakken

wat betekent dat het vlak smaller uitvalt als normaal kan men het berghout naar de tabel hoger zetten.

kan je de pinas van witse niet 1.5 voet smaller maken en kijken of hij 0.5 voet dieper komt te liggen dat schip heb je denk op delft schip staan

 

hoi stefhan dat is wat ik dacht dat de dekken hoger gelegd werden maar dat kwam door de tabel die witse geeft.
ik heb vandaag mijn hersenen eens gepijnigd aan de tabel van het opzetten van de berghouten met in het achterhoofd dat de grote schepen smaller gemaakt werden.
ik weet het ik ben hard op aan het denken in jou topic als je wil dan kunnen we dit deel wel verzetten naar ergens anders maar
misschien is de tabel gemaakt zodat je een richtlijn hebt als de schepen smaller gemaakt werden als normaal dan moet je denk ik tenminste toch de berghouten iets hoger zetten want het schip moet dieper zakken dan het de normale brede heeft .

 

hoi stefhan hoe leg je dan uit dat een schip van 100 voet van 100 tot 140 lasten gaat dat moet toch ergens zitten en dan leek het mij logisch dat men het ruim groter maakt en je kan alleen maar omhoog omdat je schip even lang blijft .. denk ik toch

dit is wat witse zecht /
Tot de wydte van 't vlak neemt ⅔ van de geheele wydte, namentlyk op
d'uitwatering

dit zegt volgens mij toch dat de uitwatering het breedste deel is van het schip ? of ben ik er nu helemaal naast.