Klipperschip Cutty Sark, schaal 1:80, bouwdoos Woody Joe, Japan

Bedankt voor jullie tips. De oplossing moet inderdaad liggen bij experimenteren want de EXIF-data van mijn foto's geven het juiste formaat aan. Dus volg ik de proefondervindelijke benadering.

 

Het is even stil aan het bouwfront, andere zaken vergen mijn aandacht. Maar ik kom terug, dus ga niet weg!

 

Lou, kom je 28 september ook naar Amsterdam?

 

Goedemiddag vrienden,

Ik ben de laatste tijd druk geweest met allerlei huiselijke klussen. Je kunt je niet voorstellen hoeveel dingen er gelijktijdig kapot kunnen gaan. Maar er hoeft nu alleen nog een nieuwe CV-ketel te worden gemonteerd (doe ik uiteraard niet zelf) en daarna kan ik eindelijk mijn hobby hervatten. Bedankt voor jullie geduld!

 

9.10.2024
Stap 5 – Bevestiging van de kiel en voor- en achtersteven
(zie ook de eerder bijgevoegde pagina 4 van de handleiding)

Na een lange tijd van andere beslommeringen heb ik de bouw van de Cutty Sark weer ter hand genomen. Het model begint waarachtig al een beetje op een schip te lijken.

De voorsteven heb ik voorlopig niet bevestigd. Tot dusverre waren alle onderdelen goed passend en zaten onwrikbaar vast. De voorsteven zwabbert echter. Hij is met een dunne lip slechts 4 mm ingelaten in een opening in de voorste spant (zie rechter foto) en de lip is een fractie te dun om de opening op te vullen. Daardoor zit de voorsteven niet stevig vast, wat een probleem wordt als daar de eerste planken van de huid op gemonteerd moeten worden. Ik overweeg om links en rechts van de voorsteven een haaks houten blokje te monteren, mits ik daarvoor de ruimte kan vinden.

 

30.10.2024
Stap 6 – Montage van de achtersteven
(zie ook de bijgevoegde pagina 5 van de handleiding)

Het boven het water hangende deel van de achtersteven van de Cutty Sark (“het wulf”) is een grote uitbouw die niet alleen bestemd was om daar prachtig lofwerk op aan te brengen. Het wulf verbeterde ook het drijfvermogen van het achterschip aanzienlijk en beschermde het schip zodoende tegen achterop lopende zeeën. Er werd destijds uitgebreid geëxperimenteerd met de vorm van het wulf; bij sommige clippers was het wulf verkeerd gevormd en deze schepen hadden daardoor achter te weinig drijfvermogen om zich snel te kunnen oprichten uit een overkomende zee. Soms lukte dat helemaal niet, waardoor schip en bemanning verloren gingen.

Het wulf van de Cutty Sark wordt gevormd door ijzeren platen, bevestigd op ijzeren spanten. Het bestaat uit een groot, uitwaaierend deel met bovenin een knik naar een smal, verticaal deel. De Japanse ontwerper van de bouwdoos is er in geslaagd dit deel van het achterschip, dat kenmerkend is voor de Cutty Sark, correct in een plat vlak te realiseren:


Voor de bevestiging van deel 4A is een richel voorzien, het deel eindigt links en rechts op de achterste spant:


En daar werd ik geconfronteerd met het voornoemde “platte vlak”. De ontwerper heeft in de handleiding laconiek geschreven “Buigen met heet water en aanbrengen.”


Tijdens de (afgebroken) bouw van mijn “scratch” Cutty Sark heb ik, mede dank zij het forum, veel praktische en theoretische kennis opgedaan, echter hout buigen hoorde daar niet bij. Ik ben daarbij ook schrikachtig omdat veel onderdelen van de bouwdoos unicaten zijn en niet gemakkelijk vervangbaar of geschikt om zelf na te maken. Ik dacht daarvoor een oplossing te hebben gevonden door buigtesten te doen met het restmateriaal waaruit het te buigen onderdeel komt. Ziehier mijn ervaringen:

a. 5 min. in warm water, gebroken bij voorzichtig buigen.

b. 15 min. in heet water (60 gr. C), idem.

c. 30 min. in heet water (60 gr. C), niet gebroken, 24 uur in een klem gedroogd, sprong grotendeels terug.

Hoe ver moet ik gaan? Koken? Ik heb ook gekeken naar de werking van toegevoegde ammoniak maar dat schijnt de lignine in het hout niet zacht te maken maar op te lossen. Ik wil het onderdeel bij voorkeur laten drogen op het model zodat het zoveel mogelijk van tevoren de bedoelde vorm krijgt.

Ik hoop dat iemand mij verder op weg kan helpen.

 

https://www.modelbouwforum.nl/threads/vaardigheden-tips-en-weetjes.269159/

Hier staat beschreven hoe je dit kunt aanpakken. Als je iets naar beneden scrolt staat hoe je het kan doen. Je hoeft dan echt niet lang in koud water te weken. Bij veel te lang weken wordt het hout erg zompig en gaat het niet lukken of juist veel slechter.
Maar ook een plankenbuiger van Kolderstok is een mooie investering om dit soort klusjes te klaren.

 

Als het massief hout is kan je het doen zoals ik. Ik laat het lang in water liggen, soms wel 24 uur, maar een paar uur is ook al genoeg. Dan buig ik het in model en laat het zo drogen (minimaal 24 uur) en dan blijft het in vorm.
Nooit problemen mee gehad. Zelfs de gekste buigingen in 2 richtingen krijg ik zo goed. Als het dan droog is, heeft het de vorm en verlijm ik het. Na schuren ziet het er prima uit. (zie mijn verslag van de Hollandse tweedekker).
Plankenbuiger gaat ook, ik heb die zelf gemaakt van een soldeerbout. Ik heb een boet genomen die in de soldeerbout past en daar chassisringen opgezet (stuk of 6) en dan weer een moer erop om ze vast te zetten. Even in de boormachine en langs de vijl en dan heb je een eigengemaakte plankenbuiger. Ik heb hem 2x nodig gehad voor een extreme bocht. Het weken werkte beter.
Hier een foto van mijn "Frankenstein wood bender" (zo werd hij op SOS genoemd).

 

Bedankt voor jullie reacties! Ik heb de plankenbuiger van Kolderstok gekocht, die heeft voor latten zijn effectiviteit bewezen. Maar het betreffende onderdeel (4A) is niet geschikt voor een plankenbuiger. Het onderdeel heeft een bijzondere vorm en wordt bij bevestiging op het model gelijktijdig in 2 richtingen gebogen; de onderkant blijft op de richel en de bovenkant wijkt naar buiten. Ik denk dat ik met restmateriaal de methode van Stephan eens ga proberen. Verslag volgt!

 

P.S. Stephan,
Heb ik het goed begrepen dat je hout 24 uur in KOUD water laat liggen en dat je het daarna kunt buigen zonder warmte te gebruiken?

 

Ja, zo doe ik het, alleen als er een extreme bocht gemaakt moet worden wil ik het wel eens verwarmen. Maar dat is zelden nodig.

 

Wat voor materiaal of houtsoort is het eigenlijk wat je moet gaan buigen? Je praat hier toch niet over hout maar meer plaatachtig? Door de vorm gaat het tijdens het buigen toch vanzelf naar boven uitwijkend worden?