Bouwverslag Fokker F.XX schaal 1:12

Een korte inleiding, tot nu toe heb ik schaalzwevers gebouwd, maar oude passagiers vliegtuigen op schaal hebben ook mijn belangstelling. Rob, een clubmaatje die mij in het verleden zachtjes naar de Fokker FG-2 toe loodste, had zelf een mooie Fokker F VIIb-3m en later een indrukwekkende Fokker F. XX gebouwd, prachtig, zeker ook om dat te zien vliegen. Op een informele bijeenkomst zag ik nog mooie Fokker F. VIII en langzamerhand begon het te kriebelen.

De Fokker F.XX vond ik aansprekend en ik begon te denken en dat duurt vaak wel even. Eerst iets over de echte F.XX. Het was een driemotorige Fokker met intrekbaar onderstel en een romp met elliptische doorsnede. Dit om minder luchtweerstand te krijgen en zo sneller te kunnen vliegen. Er is er maar eentje van gebouwd, de Zilvermeeuw. Helaas had de Zilvermeeuw een slechte start. In een recordpoging op 18 december 1933 de post naar Indië te brengen ging de middenmotor van de Zilvermeeuw nog tijdens het warmdraaien stuk en ging de langzamere Fokker F.XVIII, de Pelikaan naar Indië volgens het schema van de Zilvermeeuw.






Terug naar het model. Ik was van plan hem op schaal 1:12 te bouwen, dat geeft een spanwijdte van 214 cm en zou iets van 4500- 5000 gram moeten gaan wegen, kijken of dat gaat lukken.Van Rob kreeg ik veel info en ik kwam tot de ontdekking dat er de uitdagingen aan het model talrijk zijn. Zeker het onderstel leek mij echt lastig. Eerst iets over het echte onderstel, er was in die tijd denk ik nog niet zo veel ervaring met een intrekbaar onderstel en Fokker koos ervoor om het hoofdlandingsgestel aan de onderkant van de motorgondel te laten scharnieren. Hierdoor moest het onderstel ongeveer 135 graden opklappen.

[3]

Fokker deed dat met een cirkelvormige tandheugel die met wormwielen, stangen kruiskoppelingen met de hand bediend moest worden. Met een soort draaiorgelwiel achter de linker vlieger. Er zal wel op gemopperd zijn…. Zoiets van; Piet jouw beurt om de wielen op te trekken…..

Zoiets lukt mij echt niet na te maken. Ik dacht dat als ik een oplossing hiervoor gevonden had, ik wel aan het model kon beginnen.
Toevallig liep ik tegen een foto van een Engels model van een Mosquito aan, die een vergelijkbaar probleem had. Dat lukte hem met een lange en een korte hefboom. Die had wel veel meer ruimte in de motorgondel dan ik in de F.XX had. Ik begon modelletjes uit karton en spelden te maken en dat begon langzamerhand ergens op te lijken. Als ik de hefboom constructie voor de tandheugel van de echte kon gebruiken als hevel in het model, leek dat mogelijk.
https://youtube.com/shorts/_Gy7gfHEJu0?feature=share

Om de juiste maten te vinden tekende ik met devfus 4 de gondel met een interne kokerconstructie om de krachten van het onderstel en motor over te brengen naar de struts (komt veel later) waar de gondel mee onder de vleugel hangt.

.

Om een beetje houvast te hebben maakte ik van afval triplex een proefopstelling met dezelfde maatvoering als de interne versterking in de devfus tekening. Een bijkomend probleem is dat Fokker zowel in de romp als in de gondels een complexe inwendige buisconstructie gebruikte, pyramidaal . Dat is een soort driedimensionale vakwerk constructie, in het model moet dat op de een of andere manier in hout en dat is even puzzelen. Omdat de bekleding van doek is, dus niet ingedekt, is moet de inwendige constructie ook de torsie opnemen


Van de bouw van mijn Fokker FG-2 had ik nog een boel dunwandig rvs buis liggen en kon ik beginnen een landingspoot te maken. Eerst twee aluminium hoeklijntjes op een stevige lat geschroefd op de juiste maat en zeker evenwijdig. Van plaatijzer (zijkant van een oude PC) , met omzetten en buigen een imitatie van het “electron” gietstuk gemaakt.





Met zilver gesoldeerd, (met dank aan Claude en Leo)


en met veel gepuzzel het spinnenweb van al die dunne buisjes achter de hoofdpoten gesoldeerd.


Vincent.

 

Een behoorlijk geduldwerkje en goed plannen met solderen.



Aan de bovenkant (uit het zicht) kwam een groot U vormig profiel, waar de bediening van het model gaat komen. De bediening gaat met een lange en korte hefboom. De proefopstelling helpt mij om wat overzicht te houden.


Metr een gewicht aan een ijzerdraadje om alles tijdens het solderen op zijn plek te houden.


In de neergelaten stand staan deze hefbomen doorgeknikt, er komt dan geen kracht op de servo.


,De servo heb ik overigens aangepast, door twee 2.2 K Ohm weerstanden in serie aan de servo potentiometer te solderen. Zo wordt de uitslag naar 180 graden vergroot. Zowel ingetrokken als neergelaten staat de servo dan “gestrekt” met de bedieningsstang en hoeft dan zo goed als niets te doen.




De poten moeten natuurlijk vering hebben en ook dat was even puzzelen. Voor de inwendige poten 4mm staal (op de foto is dat messing, dat is tijdelijk).


Dit past in 5mm rvs buis waar ik wielstops met zilver aan heb gesoldeerd als bevestiging voor de as. Om deze buis een stukje alu buis als glijlagering en aan het eind een kort stukje 6mm rvs buis, klemvast, (moet nog gesoldeerd worden!) als borging. Daarbovenop veren van 1mm staaldraad (gewikkeld om een 4mm as in een boormachine).

Bovenin een langer stuk alu buis waar de 4mm inwendige poot in kan glijden. Dit geheel wordt geborgd met een stukje ijzerdraad door twee 1mm gaatjes onderin de poot, zie rode pijl.


Voor de as gebruik ik 4mm rvs buis, die ik met een klein inbusje vastzet. Een volledige retract weegt ongeveer 150gr + servo, 50gram +wiel 98 gram, 300gram per stuk. Dus ongeveer 600 gram voor het hoofdonderstel. Een filmpje hoe het veert;

https://youtu.be/BzIT77JMokA

Op de werkbank lijkt de vering goed te werken, voor de volle veer uitslag heb ik iets van 4kg nodig en dat lijkt mij voldoende. Er kan ook nog schuimrubber vulling in de band zelf.

Vincent.

 

Aiaiaia , dit wordt wederom een zéér mooi en uitdagend project Vincent.

Prachtig en dank je dat we mogen meekijken en genieten van jouw bouwkunsten !!

 

Dank voor de aanmoedigingen, ik hoop ook dat het wat moois wordt!

 

Schitterend

 

WOW! Super gaaf hoe je dit aanpakt! Weer een topper om te volgen
Wat zou de vleugel belasting worden met het beoogde gewicht? Met 4,5kg zal je een prachtig vliegbeeld hebben.

Mvg,

Bart

 

Mooi en goed doordacht gemaakt.
Dit beloofd wat voor de rest van het verslag.

Ton

 

Hallo Vincent, fantastisch dat je hier je bouwverslag gaat tonen!
En dan ook nog de prachtige FXX
Je pakt het gelijk goed aan, eerst het meest gecompliceerde stuk van de FXX, het intrekbare landingsgestel met de krappe ruimte in de gondel
Werkelijk subliem uitgedacht en meesterlijk uitgevoerd, chapeau!!
Ik ben diep onder de indruk van wat je ons nu al laat zien en ik ga je vorderingen hier absoluut volgen

Groeten, Ralf

 

Iedereen hardstikke bedankt voor de stimulerende reacties!! Wat is het toch een leuke hobby!
Bart; de vleugelbelasting zou op 75gr/dm2 uitkomen. De vleugel heeft iets meer dan 60dm2 oppervlak.
Groet, Vincent

 

A piece of art in the making.

Subliem vakwerk.


jan.

 

Hallo Vincent,
inderdaad slim om hiermee te beginnen: indrukwekkend. Dit geeft vast een enorme boost om verder te gaan, super !

Groeten, Eddy

 

Schitterend! Ik volg!

 

Een prachtig stukje vakwerk Vincent! Ik ga dit draadje ook volgen.

 

Nogmaals bedankt voor de ondersteunende reacties, dat motiveert wel!

Adri ging voortvarende aan de slag met de DXF files van de gondel. Deze waren voor de interne constructie en de spanten. Dat freeswerk ziet er altijd zo mooi uit! Hier de foto van de onderdelen

Ik bleek toch een foutje te hebben gemaakt, in mijn proefopstelling had ik de spantafstand iets te groot gemaakt.

Gelukkig kon ik de servo een stukje naar voren verplaatsen en de montageplaat een stukje in de motorsteun uit te laten steken. Omdat dit zelfgemaakte steuntje natuurlijk niet zo mooi paste heb ik het met epoxy met microballoons vastgelijmd. Voor de draaipunten van het onderstel lijmde ik stukjes 4mm buis met aan 1 kant M4 moertjes erop gesoldeerd in de zijkanten van de interne constructie. Aan de binnenkant heb ik het triplex versterkt met een glasbandje met epoxy. Later moet de buitenkant nog flink versterkt worden met een paar glasbandjes en een aantal rovings, ik wacht daarmee tot de struts voor de gondel klaar zijn en daar moet ik weer mee wachten tot de vleugel klaar is…….


Het past allemaal precies. Voor de foto’s nog 1 zijkant weggelaten







De servo is een Hex Tronic HX12K , 9KG. Gemodificeerd met 2.7K Ohm weerstanden zodat hij 180 gr uitslag krijgt. Omdat het een flinke servo is passen de weerstanden er goed in. (De krimpkous moet nog gekrompen worden)


Er was nogal weinig ruimte voor de bedieningstang, daar wilde ik een fietsspaak voor gebruiken, mooi stevig metaal. Ik probeerde daar eerst een ‘Z’ of ‘U’ in te buigen, wat niet zo goed lukte. Na enige tijd viel het kwartje, blijkt er in een fietsspaak toch altijd een mooie hoek met knopje te zitten….


Om te zien of het een beetje klopt, een paar stringers, nu 2X2, dat wordt twee maal 2x2, en het begint op de gondel te lijken


Zo, nu aan de slag met de andere gondel. Gelukkig weet ik nu dat het klopt!

Vincent.

 

.
Prachtig werk
Blijf het volgen, bouwze!

ps. Hele gave Fokker FG-2 als avatar, las er al over in je eerste post.
Welke schaal is die FG-2?

Groeten, Ramses
.

 

Dankjewel!
De Fokker FG-2 is schaal 1:5, spanwijdte (uit mijn hoofd) 214cm.
Groet, Vincent

 

Ik kan me alleen maar bij Ramses aansluiten. Prachtig werk inderdaad! Ga zo door

groeten kjel

 

Lijkt me heel fraai aan een helling
Een keer op de Wasserkuppe met deze FG-2 zou ultiem zijn!
Ik ben er zelf nog nooit geweest, maar wil er heel graag eens heen, vooral ook het museum.

Maar verder met de bijzondere Fokker F.XX

Groeten, Ramses
.

 

De FG-2 is inderdaad een heel apart vliegtuig. Hij heeft maar 1 keer heeft hij aan de helling gevlogen, in Vauville met Retroplane 2017 , dat was prachtig. Maar (misschien aan de zware kant) hij heeft veel wind nodig en hij heeft een dramatisch hoge daalsnelheid. Met slepen was hij weer heel snel beneden en daar komt natuurlijk ook de angst bij om hem te crashen. Het museum op de Wasserkuppe wilde hem graag hebben en daar staat hij nu

Een link naar zijn laatste vlucht

Ik ga weer verder met de F.XX !

Groet, Vincent

 

.
WAUW!!

Groeten, Ramses
.