Verjongen van huidgangen bij de boeg;
Via een PB kreeg ik vandaag de vraag hoe je latten moet verjongen en of daar een artikel van bestaat. Wel zover ik weet is zo'n artikel behoudens wat er te zien is in diverse verslagen niet in dit forum aanwezig. Dus vandaar dat ik dit hier nog maar eens uitgebreid laat zien. Tekst betreffende de foto's staat onder elke foto...
Allereerst wil ik nogmaals (ik heb dit al heel wat keertjes aangegeven) laten weten dat op tijd verjongen ten goede komt aan een strakke beplanking van je romp, dus zodra de huidgang niet meer lekker zonder te forceren langs de voorgaande gang wil lopen is het zondermeer hoog tijd om te gaan verjongen
! Wat ik hier laat zien, staat niet in de boeken voor zover ik weet, maar is ontstaan uit mijn eigen ervaring. Ik gebruik mijn model waar ik momenteel aan bezig ben, de Willem Barentsz...
Om het goed te laten zien heb ik een brede blanke lat genomen.
Leg de lat langs de voorgaande lat en pin de lat hier en daar vast, neem een klein beetje over-lengte bij de boeg (max 1 cm) zodat je de lat straks op dat punt na het buigen op maat kan snijden.
Wanneer je nu een vinger op de x legt bij de boeg en je drukt de lat voorzichtig naar de romp toe dan zal je zien dat de lat op een bepaald punt over de voorgaande lat wil gaan liggen, dat punt heb ik op de foto aangegeven met een potlood pijltje op de lat en de rode V. Dit is exact het punt waar je de lat gaat verjongen.
Leg de lat nu op je snij-mat en markeer met een potlood het midden van de lat aan het uiteinde,
Met een potlood streep tussen de pijl en het streepje moet nu het zwart gemarkeerde gedeelte worden weggesneden,
Ik gebruik een stalen liniaal en een scherp hobby-mes om de lat op maat te snijden, het beste leg je onder de te versnijden lat nog een lat van gelijke dikte (X), zodat de liniaal recht op je werkstuk ligt en je daardoor dus i.p.v. schuin, de lat mooi haaks af kan snijden. Snij het hout weg met niet teveel druk op je mes om rafelen en/of splijten te voorkomen, dus je mes een aantal keren langs de snijlijn halen tot het stukje loskomt. (tijdens het snijden voldoende druk uitoefenen op de liniaal zodat deze niet kan verschuiven)
Wanneer je nu de verjongde lat een 2e keer op je model pint is het mogelijk (meestal) dat er nog een klein kiertje zichtbaar is. Ook hier is het niet verstandig om de lat geforceerd tegen de voorgaande te lijmen. Het kiertje ontstaat omdat de lat kaarsrecht is afgesneden, waardoor er op het punt van de rode V een kleine scherpe hoek ontstaat (respectievelijk een grote hoek). De lat omdraaien hetgeen sommige bouwers doen is géén goede optie, daar kom ik later nog op terug. Altijd dus de versneden kant tegen de voorgaande lat lijmen en niet andersom
!!
Om het kiertje weg te werken schuur je simpelweg de hoek die door het snijden is ontstaan weg bij de rode V met een schuurblokje. niet teveel schuren, maar voorzichtig over ong. de lengte tussen de beide streepjes tot het één geheel word zonder het eerdere hoekje. (zodra het schuurblokje de lat over de hele lengte tussen de streepjes raakt heb je voldoende weggeschuurd.)
Je zult zien dat de verjongde lat nu messcherp tegen de voorgaande lat komt te liggen zonder dat je ook maar iets moet forceren. Nu is het nog een kwestie van de lat bij de boeg buigen met bij voorkeur een plankenbuiger en de lat aldaar op maat snijden waarna je de huidgang op het model kan lijmen.
Word vervolgt.....