Austria 'Elefant' II

De pen in de vleugel zit nu goed vast, hij is nu goed blijven zitten bij het uit elkaar halen van romp en vleugel.


De rolroeren van de buitenste vleugeldelen moesten nog voorlijsten krijgen. Om deze te snijden gebruik ik een ouderwetse lijstensnijder, makkelijk ding.


Rolroeren met de voorlijsten, reeds geschuurd. Hiermee is de ruwbouw van de vleugels feitelijk helemaal klaar.


Ik heb de gecrashte romp nog liggen en kijk daar regelmatig naar om te zien hoe daar onderdelen gemaakt waren. Van de vorige Elefant heb ik de romp en staartvlakken niet zelf gemaakt, die heb ik kant en klaar gebouwd gekregen, ik heb er toen alleen vleugels bij gebouwd.
In de oude romp zaten enorme maar schitterende aluminium hevels zodat de servo's in de romp geplaatst konden worden. Voor de aansturing van het hoogteroer werkte dat prima, maar voor de richtingsroeren niet. Die laatste hadden veel te veel hysterese in de aansturing.
Ik had al besloten de servo('s?) voor de richtingsroeren in het stabilo te plaatsen. Ik heb gekeken of ik de servo voor het hoogteroer wel in de romp zou kunnen plaatsen (bovenin voor de staartboom), maar ik denk dat dat lastig wordt. Ik heb bij de bouw van de staartboom geen rekening gehouden met ondersteuning voor een stuurstang oid. Ik denk dat die servo ook maar in de staart moet komen.




De staartboom paste nog niet goed tegen het achterste rompspant.


De reden: de huls voor de torsiepen.


Dus de zaag moest erin.


Nu past het beter.

 

Om de staartboom goed uit te lijnen heb ik een lange rechte lijn op de bouwplank gezet. Hier wordt de romp recht boven gezet. Latjes houden de romp recht boven de lijn. Een kilo lood uit mijn duikpak houdt de neus van de romp op de grond.




Aan het uiteinde van de staartboom heb ik een schietloodje gemaakt.




Als ik het voorste spant van de staartboom vlak tegen het achterste rompspant zet dan loopt de staartboom niet helemaal mooi langs het centrale rompspant. Hier heb ik een lange wig tussen geplaatst die ik later nog vastlijm voor goede krachtenoverdracht.


De staartboom is zo gedraaid dat de 2 'horizontale' liggers in de staartboom mooi in lijn liggen met de vleugelverbinder. Dit doe ik gewoon op zicht, werkt uitermate nauwkeurig.


Het lijkt erop dat de vleugelverbinder net niet helemaal mooi loodrecht op de romp staat. Het stabilo lijn ik toch uit op de vleugelverbinder, je ziet heel snel als stabilo en vleugel niet op 1 lijn liggen. Als de romp net iets scheef onder de vleugel hangt zie je dat denk ik minder snel.

De staartboom is met UHU Endfest aan de romp verlijmd en staat nu uit te harden.

 

Nu romp en staartboom samen komen, én de vleugels goed geborgd gemonteerd kunnen worden kom je weer op een prettig niveau.

Krijg je met de servo's in de staart geen zwaartepuntsproblemen?

 

Niet als je genoeg lood voorin gooit . Er moet op zeker een flinke hoeveelheid lood in, was bij de vorige ook zo. Toch vloog hij mooi rustig. De grote vleugeloppervlakte zorgt voor een niet te grote vleugelbelasting.

Voor de richtingsroeren is het toepassen van de servo in de staart een bewuste keuze vanaf het begin. Als ik daar constructies moet gaan maken om ze vanuit de romp aan te sturen krijg je teveel overgangspunten en krijg ik weer veel hysterese.
Voor het hoogteroer zal ik nog kijken of ik het voor elkaar krijg met een servo in de romp, maar mogelijk ga ik voor gemak en plaats de servo toch in het stabilo. Ja, dan wordt de kist wat zwaarder, dat is dan maar zo.

 

Prachtig project dit!

 

Met 2x KST X06 of X08 HV zal het maar weinig schelen.
Al die stuurstangen, knik-hevels en scharnierpunten wegen ook wel wat.

 

Hier ja, in mijn nieuport is dat of twee Servos in de staart(120 gram) en gezien de hefboom 600 gram in de neus noodzakelijk. Of ik werk met pull pull en schommel hefboom en leg gelijk de Servos in de neus wat dus die 600 gram scheelt.


Ik kijk liever naar het origineel hoe het zat, dat is al bewezen techniek namelijk.niet altijd haalbaar om na te maken.


BTW die van Markus Frey is ook zeer mooi

 

Een bescheiden vraagje?
Hoeveel weegt een vleugelhelft van de Elefant?

 

Een vleugel binnendeel weegt 695 gram (incl rolroer, remklep en bedrading, excl servo en bekleding), een buitendeel weegt 150 gram (incl rolroer, excl servo en bekleding), een verbinder tussen de 2 delen 19 gram. Totaal dus 864 gram.

Ik meen dat de vorige Elefant iets meer dan 5 kg woog. Deze heeft een zwaardere vleugelconstructie (dikkere en bredere ligger), dus komt misschien nog iets zwaarder uit.

 

Ziet er goed uit.
Mijn vleugel (zelfde dimensie) weegt nu een stuk zwaarder.
Moet ook nog voorzien zijn van servo's en bespanning.

 

Een van de redenen dat er de laatste tijd niet heel veel gebeurd is, is dat ik veel tijd heb gestoken in het maken van een fotoboek over mijn werk als verkeersvlieger. Foto's uitzoeken, leren werken met InDesign, opmaak, het heeft heel wat uren gekost. Maar het resultaat is ernaar! Ik vind het zelf een erg gaaf boek geworden.

Mocht je een eigen exemplaar willen hebben kun je het boek bestellen op www.737pilot.nl. Het boek is 116 pagina's liggend A4 met veel foto's en verhalen over hoe ik mijn werk in de luchtvaart beleef.

 

Momenteel zit ik een paar maanden thuis, ik mag even niet werken vanwege een medisch voorval eind oktober. Alles is opgelost, maar in de conservatieve luchtvaart hebben ze daar niet altijd een boodschap aan.... 6 maanden niet vliegen volgens het protocol is 6 maanden niet vliegen, punt. Dus ik heb tijd om te bouwen! Eindelijk ligt de Elefant weer op tafel. En als je dan eenmaal weer bezig ben is het gewoon weer leuk .

Op de 'achterlijst' van de romp zijn een aantal dikke balsa vulstukken aangebracht. Die worden met een grove vijl op de juiste schuinte gemaakt.


Het lijmen van de stroken 3mm balsa op de romp gebeurt met schilderstape en lijmklemmen om het hout op zijn plaats te houden of op de juiste plaats te trekken.




Het beplanken van de romp is nu grotendeels klaar . Dit was mijn eerste romp die ik zo heb beplankt, en misschien ook wel de laatste. Ik vind het geen leuke klus. De onderzijde van de romp is nog open, maar de voetjes waar de spanten en dus de hele romp op staat vind ik nog even te handig. Dat deel van de romp moet later dus nog gesloten worden.

De staat van de romp nu:




Volgende stap: uittekenen stabilo. Ik meen dat ik al een opzetje had gemaakt met de ruwe outlines, maar het goed uittekenen moet nog gebeuren. Mijn laptop maar weer eens aanslingeren, daar staat DevWing op waarmee ik het tekenwerk doe. Ook moet ik nog bedenken of ik de oude kielvlakken ga hergebruiken. Leuk om nog iets van de vorige Elefant te hebben, maar ik moet even kijken en beoordelen of ze nog goed bruikbaar zijn.

 

Mooi dat je er weer mee verder gaat.

Pas op dat die rompen aan de muur niet doorzakken!

(Lijkt me jou toevertrouwd om dat goed op te doen, te voorkomen, maar toch . . .)


jan.

 

Bij het uittekenen van het stabilo wil ik al rekening houden met het instelhoekverschil. Beter juist inbouwen dan achteraf moeten klooien met houtjes onder de voor- of achterkant van het stabilo.

Eerst de meter op 0 zetten op de hoofdvleugel.


Daarna kijken hoe de plaat straks op de staartboom komt waar het stabilo op gemonteerd wordt.


Na overleg met o.a. Dirk Schipper en Berrie (hele goede bekenden van me) dacht ik dat het instelhoekverschil ongeveer 2 graden zou moeten worden. Dit is onderbouwd met berekeningen in XFLR5. Het actuele verschil tussen hoofdvleugel en staartboom blijkt 2,2 graden. Dat is wat mij betreft binnen alle marges, dus het stabilo wordt gewoon vlak op de staartboom gemonteerd.

Ik ben al wat aan het tekenen in DevWing, binnenkort kan ik hopelijk wat ribben laten frezen.




Ik ben ook begonnen om de romp een fatsoenlijke 'achterlijst' te geven. Eerst alle romp beplanking afgevijld tot op het dikke vertikale triplex schot dat ertussen zit.


Dan een paar dikke stukken balsa de juiste kromming geven met mijn fijne Proxxon schuurschijf.




De boel is al grof in vorm gebracht, maar het uiteindelijke nette schuurwerk komt pas als ook de onderzijde van de romp beplankt is (en dat gebeurt pas na het bouwen en afstellen van het stabilo).

 

Mooi dat je weer bezig bent.

Op basis van welke onderliggende aannames is die EWD van 2º tot stand gekomen?

Vroeger was 1,5º een soort rule of thumb . . .


jan.

 

Vuistregels zijn leuk als gemiddelde en 1,5 graad zou denk ik een prima vliegend model opleveren. Dus niets mis met vuistregels, maar die zijn nooit specifiek toegespitst op jouw specifieke situatie.

We zijn uitgegaan van een statische marge van ca 15%. Dat is vrij veel en geeft voor het gevoel een vrij voorlijk zwaartepunt, maar Berrie en ik hebben beide gezien bij onze 1:4 schaalzwevers (mijn Nimbus4 en Berries JS-1) dat die ook met een vrij grote statische marge vliegen. Groter dan wij 'vroeger' verwacht zouden hebben, zonder dat de pitch stabiliteit te groot wordt. Dat zou wel eens kunnen komen door het dikke deel van de romp dat voor het zwaartepunt ligt. Dat dikke deel geeft mogelijk een destabiliserend effect, waardoor je een meer voorlijk zwaartepunt nodig hebt dan bij een 'vliegende bezemsteel'. Voor de Elefant geldt ook dat die een flinke dikke romp heeft voor het zwaartepunt, dus daar geldt hetzelfde voor.

Een grote statische marge (en dus een vrij voorlijk zwaartepunt) betekent automatisch dat je met een wat groter instelhoekverschil moet vliegen. Immers: zwaartepunt naar voren -> instelhoekverschil groter (en andersom).

In het XFLR5 model zag ik dat bij een SM van 15% en een instelhoekverschil van 2 graden het vliegtuig een trimsnelheid zou hebben van net iets boven de vliegsnelheid voor beste glijhoek (of was het er nu net iets onder??). Dat leek me wel een mooi uitgangspunt. Voor langzamer vliegen kun je dan wat uptrim geven. Een kleiner instelhoekverschil zou resulteren in een grotere trimsnelheid (de snelheid waarmee het model zal vliegen als het hoogteroer vlak staat), een groter instelhoekverschil zou een kleinere trimsnelheid geven.

Of dit de ideale waarde is? Dat zal in de praktijk moeten blijken. Indien nodig kan ik later altijd nog aanpassingen maken. Maar ik ben er van overtuigd dat deze 'educated guess' een goed vliegbare situatie op zal leveren, dat is in eerste instantie belangrijk.

 

Okay, duidelijk.



(Voor mensen (zoals ik) die even niet paraat hadden wat de static margin is:

https://en.wikipedia.org/wiki/Static_margin)

Succes!


jan.

 

Ben helemaal mee , CG naar achter instelhoek verschil kleiner, logisch er is dan minder kracht van de stabilo nodig om de neus naar boven te houden, en andersom natuurlijk.
De fijn afstelling kan alleen maar vliegend .

 

Een bescheiden vraagje in de marge.
Welke waarden stel je in voor de rolroeren (plus-min) voor dit toestel van 5000 mm spanwijdte.
Ik ben bezig met mijn vleugels af te stellen.
Deze hebben dezelfde afmetingen of deze van de Austria, vandaar mijn vraagstelling.

 

Ik doe dat 'op zicht', ik heb daar geen vaste waarden of uitslagen voor. Ik heb in mijn leven al zoveel zwevers en andere vliegtuigen gevlogen en gezien (zowel 1:1 als modellen) dat ik een aardig gevoel heb voor hoeveel uitslag er nodig is. Ik rommel wat in de zender (als grote veranderingen in uitslagen nodig zijn wordt de aansturing ook mechanisch aangepast) tot ik vind dat het er goed uitziet, en in de praktijk betekent dat vrijwel altijd dat de kist er ook goed mee vliegt. Indien nodig pas ik na het vliegen nog wat aan, maar ik ben niet het type dat eindeloos blijft tunen tot het perfect is. Ik pas eerder mijn stijl van sturen aan aan het gedrag van het vliegtuig.

Sorry, niet echt een exact antwoord.....