Gewoon weer een onbenullige vraag van mij, VSP

[Fuel Monkey]

Deze theoretische uitleg is toch best wel interessant, ook voor de wat minder onderlegden.
We zien nu op twee manieren hoe deze gedachtenkronkels met vallen en opstaan gerealiseerd worden.
En iedereen kan er wat van opsteken.

Grt John

 

[brutus]

Dat is duidelijk, de governor is leidend. Bij dalend toerental stuurt deze niet het gas, maar de belasting, schroef pitch.

Bijna goed...
Niet de governor is leidend, alles leidt elkaar in een kringetje, maar in feite is de stand van de gashendel leidend.
De governor stuurt NIET de pitch, hij stuurt het gas. De machinist bedient de pitch, en daardoor verandert het toerental waardoor de governor reageert.
Die reactie van de governor uit zich in een bepaalde gasstand, en die gasstand geeft weer die machinist een tik op de vingers dat ie die pitch een beetje moet terugnemen.

Dus bij accelereren geef je gewoon volgas en de governor zorgt ervoor, dat de motor niet over belast wordt.

Nee... je geeft bij accelereren pitch, de governor houdt het toerental constant, en de limiter zorgt er voor dat de pitch beperkt blijft tot een bepaalde motorbelasting.

Kunnen we niet bij de praktijk blijven? Thoretisch ben ik niet goed onderlegd. Gr. Klaas.

Soms moet het even, Klaas.... Sommige dingen MOETEN eerst theoretisch onderbouwd worden voor ze begrepen kunnen worden.
Maar ik zal proberen zo praktijk gericht mogelijk te blijven.

 

[Stoompomp]

je geeft bij accelereren pitch, de governor houdt het toerental constant, en de limiter zorgt er voor dat de pitch beperkt blijft tot een bepaalde motorbelasting.

Klopt het, dat nu de motor op een constant toerental loopt en je manoeuvreert door het verstellen van de pitch?
Ergo een motorgeluid onafhankelijkheid van de scheepssnelheid?

 

[brutus]

Deze theoretische uitleg is toch best wel interessant, ook voor de wat minder onderlegden.
We zien nu op twee manieren hoe deze gedachtenkronkels met vallen en opstaan gerealiseerd worden.

Het leukste aan dit soort dingen vind ik: dat systeem bij ons aan boord is een grote kast met ouderwetse electronica, opamps en in principe "analoog" gebeurt, in een printplaat van 20 x 30 cm, en waarom dat nodig is weet ik niet. Maar zou het niet gaaf zijn oim zoiets kleiner dan een luciferdoosje te repliceren?

 

[brutus]

Hmmmm....

Ik heb nu de hele tijd aan een 15 cc éénpitter zitten denken... die moet ik dan ombouwen naar waterkoeling en zo...

Maar....

Hoe zou dit geluid in een sleepboot voldoen?

Zit al waterkoeling op, zit al een koelwaterpomp op, zit al een electrische starter op....
En op dit moment ligt dat ding al héél erg lang nikste doen.
Ik denk dat de constructie van dat ding zodanig is dat als ik er vermogens en toerentallen uit ga trekken, dan verwacht ik geen lange levensduur.
Maar met een belasting van 100 Watt max, en een toerental van 1500 of 2000 toeren, dan kon het wel eens meevallen...
Hmmmm

 

[brutus]

Klopt het, dat nu de motor op een constant toerental loopt en je manoeuvreert door het verstellen van de pitch?
Ergo een motorgeluid onafhankelijkheid van de scheepssnelheid?

Sorry, die had ik even gemist.
Yup, dat klopt... Is op een heleboel schepen zo, inclusief het bootje waar ik nu op vaar, en van de twaalf laatste individuele schepen (over de afgelopen 25 jaar en drie verschillende maatschappijen gerekend) hadden er 8 stuks precies dat, een constant toerental en variabele prop. Dus het is niet geheel onrealistisch...

 

[k-k]

Het mooie van dat soort aandrijvingen is dat bij een hogere belasting het geluid "donkerder" of zo men wil zwaarder wordt. Hoe dat geluid zich bij een modelmotor met veel hogere toeren zich gedraagt, geen idee, maar ongetwijfeld zal er verschil zijn. Ik zou in ieder geval voor die V8 gaan! Heb je gelijk een frisse benadering om dat motortje te gaan finetunen. Succes! Gr. Klaas.

 

[Stoompomp]

Bedenk wel, dat een schroef diameter 100mm met een spoed van 45 graden en een te groot gekozen slip van 50% de scheepssnelheid al 3 km/uur is.
Eerder schreef je al over het gebruik van een reductie tandwielkast.
Lijkt mij een goede oplossing voor het hogere toerental en verlaging van de motor belasting, hetgeen de levensduur ten goede komt.
Over het geluid heb ik geen mening.

 

[Stoompomp]

Het mooie van dat soort aandrijvingen is dat bij een hogere belasting het geluid "donkerder" of zo men wil zwaarder wordt.

Klaas, waarom zou het geluid bij belasting veranderen?
De governor regelt de pitch van de schroef en houdt daarmee de motor belasting nagenoeg constant.
Henk.

 

[brutus]

Klaas, waarom zou het geluid bij belasting veranderen?
De governor regelt de pitch van de schroef en houdt daarmee de motor belasting nagenoeg constant.
Henk.

Nee... dan begrijp je het verkeerd. De governor houdt het toerental constant bij veranderlijke belasting.
De limiter begrenst de maximale belasting (en indien de bedieningshendel op maximaal staat, zal hij daarmee inderdaad de belasting min of meer constant houden).

Tussen "nul" en "maximaal" regelt het bedieningshendel de pitch en daarmee de belasting van de motor. Het geluid verandert dan inderdaad van karakter en dat is onder omstandigheden vrij duidelijk hoorbaar, zelfs bij mijn kleine 5 cc pokkebootje.
Je moet goed luisteren maar als je weet waar je op moet letten hoor je het wel:

Vlak nadat ik zeg "druk hem maar voluit" hoor je het toerental niet veranderen, de ritsels en tikken in het geluid veranderen ook niet, maar de "puf" wordt duidelijk luider.
Uiteraard wordt het geluid sowieso luider omdat de boot dichterbij komt, maar dat gaat vrij geleidelijk, en het verschil waar ik op doel is relatief vrij plotseling.

 

[brutus]

Hier is het nog wat duidelijker te horen omdat de ritsels en tikken door het vertragen wat wegvallen.
Op ongeveer 8 sec wordt vol pitch gegeven en dan hoor je het pompen, zuigen en puffen in ongeveer 4 seconden (in werkelijkheid 0,5 seconden) sterk toenemen.
De looptijd van de pitchservo is ongeveer 0,5 seconden.
Daarna zie je de snor flink groeien.
Over die vier seconden (van 00:08 naar00:12) is de boot mischien 25 cm dichterbij gekomen op een afstand van 7 of 8 meter, dus de afstand is niet de oorzaak van de toenemende geluidssterkte.

 

[k-k]

Henk, Als je een motor zwaarder gaat belasten moet er meer brandstof in. De frequentie van de verbranding verandert niet, maar meer brandstof geeft tijdens de verbranding meer herrie. In wezen worden de explosies boven de zuigers groter. Gr. Klaas.

 

[brutus]

Bedenk wel, dat een schroef diameter 100mm met een spoed van 45 graden en een te groot gekozen slip van 50% de scheepssnelheid al 3 km/uur is.

Volgens mij niet...
Bij een bladhoek van 45 graden is de spoed aan de tippen Pi x D x Wortel 2 en dat is voor een schroef van 105 mm 46 cm.
Bij een toerental van 750 per minuut levert dat een snelheid op van 21 km per uur, vrijwel exact. Slip van 50% zit je nog steeds op 10,5 km/u

Pokkebootje heeft 50 mm, bladhoek 45 graden, een spoedafstand van 22 cm. Bij 1500 toeren is dat bijna 20 km/u
Pokkebootje loopt bijna 6 km/u (goed wandeltempo) en dat is toch voorbij rompsnelheid die maar ongeveer 4,5km/u is.

Ik denk dat je je vergist met "spoed 1" (spoedafstand gelijk aan de diameter) maar dat is geen bladhoek van 45 graden. DAN zit je inderdaad ongeveer aan een spoedsnelheid van ongeveer 6,5~7 km/u en met 50% slip tegen de 3~3,5

Overigens kan, als ik de papieren goed gezien heb, die Raboesch schroef ook ongeveer 45 graden spoed verdragen.

En ik ga ze ALLE 45 gebruiken

 

[brutus]

Henk, Als je een motor zwaarder gaat belasten moet er meer brandstof in. De frequentie van de verbranding verandert niet, maar meer brandstof geeft tijdens de verbranding meer herrie. In wezen worden de explosies boven de zuigers groter. Gr. Klaas.

Dat is correct, maar dát hoor je eigenlijk nauwelijks. Beneden in de machinekamer maakt de motor zelf nauwelijks meer geluid of hij nou onbelast draait of vollast.
Aan de pijp hoor je dat echter WEL heel duidelijk. Eigenlijk VOEL je het meer, een soort gerommel in je borstkas vanwege de lage frequenties.
Beneden hoor je eigenlijk alleen die Turbo opkomen, en dat maakt weer een heel hoog joelend fluitend geluid. Maar die hoor je buiten weer bijna niet.

 

[k-k]

Bert, Jij bent de machinist, hoort de en beleeft de geluiden beneden. In mijn geval sta ik aan de wal (of op een ander schip) en hoor eigenlijk alleen maar het uitlaatgeluid. En door die grotere klappen gaat de turbo meer toeren maken en lekker fluiten of zelf gieren. Nooit last van dat hoge geluid? Zelf nooit met drukvulling gewerkt. Op de binnenvaart allemaal 2 takt Bolnesjes. In mijn 1e zeilboot een 7,5 PK Honda BB-motor in een bun. Later gewisseld voor een 12 PK. Mooie 2 cilinder 4 takt machientjes. Met koelwater op de uitlaat superstil. In de laatste zeilboot een 2 cilinder Volvo Penta 11C. Daarachter een afgetopte klapschroef, die maar 2/3 van het vermogen af kon geven. Een grotere reserveschroef gekocht voor 200 gulden en die was precies goed. Stilliggend rookte de motor op volle kracht. Varend kwam er geen rookje af, maar meer snelheid leverde het niet op. Na één seizoen de afgetopte teruggeplaatst en de grotere als reserve gehouden. Gr. Klaas.

 

[brutus]

Nooit last van dat hoge geluid?

Last is een groot woord... Maar ik wéét niet beter, want ik heb nog nooit zónder gevaren, en ik kom nooit in dat hok zonder deugdelijke gehoorbescherming...
Ik bedoel maar: zelfs ons 110 kW noodgeneratortje (met uitzondering van de sloepsmotor de kleinste diesel aan boord, weet zo gauw niet eens de cylinderinhoud, maar zal iets van 3 of 4 liter zijn) heeft nog een turbo...

Maar zo'n turbo maakt gerust wel een pokkeherrie, ja.

Die sloepsmotor (een Bukh van een pk of 25) heeft dan weer géén turbo... Gelukkig maar, anders zou iedereen na een half uur spontaan het zinkende schip achterna springen...

Daarachter een afgetopte klapschroef, die maar 2/3 van het vermogen af kon geven. Een grotere reserveschroef gekocht voor 200 gulden en die was precies goed. Stilliggend rookte de motor op volle kracht. Varend kwam er geen rookje af, maar meer snelheid leverde het niet op. Na één seizoen de afgetopte teruggeplaatst en de grotere als reserve gehouden

Nee... die klapschroef was precies goed...
Die liet je motor vrijvarend in de buurt van zijn beste rendement draaien. Die zwaardere schroef liet de motor vol vermogen leveren, maar wel tegen een slechter rendement (en dicht tegen de rookgrens aan zo te horen).

Normaliter zal een ontwerper de boel ongeveer zo uitrekenen, dat de motor vrij varend ongeveer op zijn maximale rendement zit, en het scheepje gegarandeerd een eindje onder de rompsnelheid loopt. Zeg, 60 a 70% max. Dan kom je het verst per liter diesel zonder onderweg te sterven van ouderdom.

 

[Jinny]

Eensch met de heren, meer pitch is meer brandstof en meer 'umpf' uit de pijp.
Tot het moment dat er een door de knieën gaat, dan gaat alles..
Zelf heb ik vorig weekeinde nog aan boord geweest van twee CP assen met 4 constant toerental motoren erop.

 

[brutus]

Zelf heb ik vorig weekeinde nog aan boord geweest van twee CP assen met 4 constant toerental motoren erop.

Dat zal een lekker gecompliceerd geheel geweest zijn met onderling verbonden beveiligingssystemen?

 

[k-k]

Uitgeklapt in vooruitstand. Dit is het afgetopte exemplaar.

En hier ingeklapt. Op achteruit moet het gewicht van de bladen ze naar buiten slingeren. Gr. Klaas.

 

[Bootjebouwer 2]

Dat is mijns inziens geen verstelbare pitch propeller, hoor.
Dat lijkt mij gewoon een klapschroef voor een motorsailer.

Middelpunt vliedende kracht zorgt ervoor dat ze uitklappen als de motor draait en veren in de naaf klappen ze weer in bij stilstaande motor zodat ze geen weerstand bieden wanneer men zeilt.

Maar uiteraard kan ik me ook hier schromelijk vergissen.