Nomad, 3 mtr twin, 2x10cc

Ik ben lid van de Modelvliegclub Stadskanaal en Omstreken (MSO). Sinds 24 juni 2023 ben ik in het bezit van de "Nomad". Ik heb deze gekregen van een mede clublid van de MSO. Hij had de Nomad weer van een vriend wiens vader (voor zover ik heb begrepen) was overleden en de Nomad in zijn hanger had. Ik heb de Nomad gekregen onder voorwaarde dat ik er iets mee ga doen. Een mooie uitdaging die ik de komende 1-2 jaar wil aangaan. Het toestel is thans bepaald niet vrij van schades en heeft dan ook behoorlijk wat aandacht nodig, op de foto lijkt het heel wat maar schijn bedriegt. Het toestel is helemaal leeg, geen servo's, wielen, brandstoftanks en motoren, kortom een kale body. Ik wil hem, zo ver mogelijk, weer in de "oorspronkelijke" staat herstellen. Daarbij zou dan wat historische gegevens handig zijn. Dus Googlen en ja ik vond zowaar wat oude videootjes van de Nomad op Youtube. Erg leuk maar geeft geen inzicht in de constructie etc. Dus verder Googlen en toen vond ik op Modelbouwforum dit historische verslag. Maarrrrrr... wat blijkt de info is niet volledig, de ondersteunende foto's daarbij ontbreken namelijk. Kennelijk zijn de foto's gelet op de leeftijd van de topics verwijderd of zo. Daarom wil ik Berto/Onno vragen, hebben jullie de foto's nog? Zo ja, willen en kunnen jullie die allemaal naar mij mailen. Dan kan ik aan de hand daarvan de "Nomad" weer in haar "oude" glorie gaan herstellen. Ik hoor het graag en alvast heel hartelijk dank. M.vr.gr. Jan.

 

Hoi Jan,

Wat ziet die kist er slecht uit zeg
Bijna nog slechter dan toen wij hem gekocht hebben lang, lang geleden.

Dat de foto`s verdwenen zijn uit het draadje komt door een forum update lang geleden, toen zijn alle foto`s die via het forum zijn geplaatst kwijt geraakt.
Ik zou alle foto nog wel moeten hebben, zal eerdaags eens een zoektocht starten (heb op m`n eigen site nog lang niet alle projecten staan dus ook deze foto staan daar nog niet, zie mijn handtekening).

Leuk dat je hem weer in de `oude` staat terug zou willen brengen, was een heerlijk model om mee rond te tuffen.

Ik laat nog van me horen.

Grt,
Berto.

 

Foto`s etc. heb ik nog, zal ik weer eens uploaden in het draadje.

 

Hallo Berto,

Dank voor je reactie.
Fijn dat je voor mij in je fotoarchief opzoek gaat naar foto's.
Het heeft geen haast, ik wacht rustig af.

De kist ziet er echt slecht uit, met name de middenvleugel met de motorgondels. Bijgaand wat detailfoto's daarvan.
De rest gaat qua beschadigingen wel, is allemaal wel te repareren.
Maar hoe dan ook het is echt een mooie unieke kist.

Groeten,
Jan

 

Ah, die mag wel een opknap beurtje gebruiken.
Lijkt gewoon dat verf losgelaten is door inwerking van brandstof etc.

Maar alle bouwfoto zijn weer zichtbaar hier

 

Leuk... deze ga ik volgen

 

Berto, dank voor de foto's.
Geeft mij meer inzicht in de historie van de kist.
Thanks.

Wordt vervolgd .

 

Zoals ik vorig jaar heb aan gegeven ga ik de Nomad in de komende tij (1-2 jaar) renoveren en weer luchtwaardig maken.
In het afgelopen jaar heb ik lang zitten dubben over welke de voortstuwing de Nomad te geven, kies ik voor brandstof- of elektrische motoren. Zo'n oude kist vraagt eigenlijk wel om brandstof motoren maar ja, elektra is hot tegenwoordig. Maar wel beschouwd komt m.i.z. zo'n oude kist toch het best tot zijn recht met brandstof motoren. Al met al heb dus ik voor brandstof gekozen. In het verleden bestond de voortstuwing uit twee 2-takt motoren van elk 10cc. Tja, maar dat vind ik qua geluid niet echt fraai. Daarom heb ik mede om geluidstechnische redenen uiteindelijk gekozen voor twee 4-takt motoren. Het worden twee 15cc. motoren, te weten de O.S. fs 91 surpass. Inmiddels heb ik deze via Marktplaats en Ebay 2e hands gekocht.

Voorts heb ik ook nog wat anderehardware (2e hans) bij elkaar gezocht zoals sevo's en wielen. En wat nieuwe zaken zoals 2 brandstoftanks (420 cc) en 2 propellers, balsahout, lijm en epoxy.
Kortom de basis benodigdheden zijn aanwezig.

Begin januari jl. heb ik een aanvang gemaakt met de renovatie en ben ik begonnen met het slechtste onderdeel van de kist, namelijk de middenvleugel met de twee motorgondels.

Dit vleugeldeel is ronduit erg slecht. Los van de loslatende verf blijkt dat de voorste delen van de motorgondels behoorlijk zijn doortrokken met brandstof. Maar ook de vleugelbeplanking en met name de bovenzijde heeft in het verleden heel veel te lijden gehad. Op het oog ziet het er redelijk uit tot dat je het aanraakt, de gaten vallen er bijna gewoon. Dus dat wordt gaten uitsnijden, ribben her en der opdikken en ondersteuningstukjes lijmen. Om daarna weer nieuwe stukjes gevelbeplanking inlijmen. Al met al kom ik later uiteindelijk uit op zo'n 15 gaten. De voorste delen van de motorgondels waarin de motoren moeten komen lijken groot, maar niets is minder waar. Een groot deel bestaat uit dik balsahoud waardoor de motorruimten in werkelijkheid kleiner blijken te zijn. Dus eerst maar even gekeken of de OS.fs91 er in past. En ja hoor, het past totaal niet. Dus de motorruimten moeten groter, hetgeen mij heeft doen besluiten de bestaande motorruimten af te zagen om vervolgens nieuwe motorruimten te gaan bouwen.

 

Pfoe dat middendeel is slecht zeg.

Maar leuk dat je er zo mee aan de gang gaat en mooi 2 4-taktjes erop.

Bouwze.

 

Berto, dank voor je reactie.

Zoals gezegd heb ik besloten om nieuwe motorruimten te maken. Gelet op de constructie van de resterende motorgondels is het maken van nieuwe motorruimten met balsahout en triplex geen echte optie. Dus ik heb besloten om deze van polyester te gaan maken. Hiertoe moet ik dus eerst een mal maken waarin waarbinnen een 15cc. motor past. Na wat meetwerk is de conclusie dat de motorruimte 20 mm. langer moet worden. Om een mal te maken heb ik de beste afgezaagde motorruimte als basis gebruikt en deze met balsahout aan de afgezaagde kant verlengd met 35 mm. Voorts deze verlengde motorruimte grof in model geschuurd. Om deze motor ruimte pas te krijgen op de motorgondels van de middenvleugel heb in deze middels een draadeind door de motorgondel heen vastgeklemd op de motorgondel. En toen was het een kwestie van schuren en nog eens schuren.

Nadat de mal voor de motorruimte goed aansloot op de beide motorgondels heb ik deze mal in de verf gespoten, geschuurd, gespoten, geschuurd en weer gespoten. Resultaat een mooie mal van motorruimte.

Aan de hand van dit model ga ik dus een contramal maken van gips waarin/waaruit ik een polyester motorruimte kan maken/halen. Hiertoe eerst een mdf kistje gemaakt (ca. 20x20x20 cm), welke ik aan de binnenzijde heb bekleed met een vuilniszak. Voorts de mal/model van de motorruimte vanaf de onderzijde in het kistje vastgeschroefd. Om later de mal/model van de motorruimte te kunnen lossen met perslucht heb ik met een stukje dubbelzijdig kleefband een kunststof buisje op de voorzijde van de motorruimte vast gezet.


Om later de mal/model van de motorruimte los te krijgen uit het gips heb ik het geheel behandeld met een vloeibaar losmiddel. Nadat het losmiddel was opgedroogd kon ik beginnen met het gips. Hiertoe heb ik gebruik gemaakt van modelgietgips (te koop bij de Gamma). Het mengen van dit gips is wel een dingetje, te meer omdat je er geen luchtbellen in wil hebben en omdat het snel verhard. Na het ingieten van het gips heb ik om de eventuele luchtbellen te verwijderen een vlakschuurmachine tegen de buitenkant van het kistje gehouden, immers dat trilt lekker en de luchtbellen komen voor zover aanwezig omhoog. Snelheid in het geheel is wel vereist omdat het gips snel verhard.
En 1-2 uur later heb ik de mal gelost, na eerst de model/mal van de motorruimte los te hebben geschroefd van de bodem van het kistje en voorts ook de bodem van het kistje. En toen kwam het spannendste, het lossen van de mal/model. Dit ging zeer eenvoudig met maar een weinig perslucht. Het resultaat was boven verwachting. Nu moet de contramal eerst goed drogen.

Tot zover, wordt natuurlijk vervolgd.

 

Terwijl het gips van de contramal langzaam droogt (in onverwarmde schuur) ben ik verder gegaan met het opknappen van de middenvleugel. Zo heb ik alle gaten in de vleugelbeplanking dicht gelijmd met stukjes balsahout. Voorts heb ik in de motorgondels achter het motorschot bevestigingssteunen en bevestigingsplaatjes gemaakt voor de gas-servo's.
Voorts de motorgondels aan de binnenzijde aangepast zo dat de brandstoftanks er in passen, wat voorzieningen gemaakt om de brandstoftanks op hun plaats te houden Daarna de randen van de motorgondels aangepast t.p.v. tankluikjes en de afgebrokkelde randen met 2 componenten houtvuller (Albastine) gerepareerd en in model geschuurd.
In de achterzijde van de motorgondels zitten 2 grote lelijke gaten, hierin komt onder meer de borgingshaken van de middelvleugel en de buitenvleugels bij elkaar. Al met al geen fraai gezicht deze gaten, dus ik heb een paar luikjes gemaakt om deze gaten af te dichten. Een en ander gemaakt van een paar stukjes triplex. De luikjes heb ik voorzien van een eenvoudige sluiting bestaande uit twee stukjes verenstaal en twee balpointveren. Hierdoor kunnen de luikjes gemakkelijk worden geopend en gesloten. Het is natuurlijk niet allemaal even glad en strak, maar dat is inherent aan de leeftijd van de kist, we noemen het dan ook brocante en karakter volle details.
In middels ben ik begonnen met de linker en rechter vleugel delen, maar daarover volgende keer meer.

 

Lekker bezig, mooi dat dit model weer wat aandacht krijgt en weer eens gaar vliegen.

 

Leuk dat die wordt gerefit met OS91gers Die lopen als een tierelier! Heb er eentje gevlogen op een Ugly Stick .
Je moet wel een stukje siliconeslang oven de sproeier schuiven zodat er geen lucht bij komt lang de sproeier. Het o ringetje op de sproeier sluit niet goed af.

 

Zoals gezegd ben ik begonnen met het onderhanden nemen van het linker en rechter vleugeldeel. De staat van deze zijn in verhouding tot het middendeel in redelijk goed staat. Alleen in het linker vleugeldeel zitten totaal 3 gaten in de vleugelbeplanking. Deze heb ik inmiddels op de vertrouwde wijze weer met stukjes balsahout gedicht. Voorts her en der wat kleine beschadigingen met balsafiller gevuld en glad geschuurd. Op de vleugeldelen zaten een flink aantal vinyl plakletters van een eerdere eigenaar. Excuus, maar deze heb ik met een föhn verwijderd en de achter gebleven lijmresten met terpentine.

De bediening van de ailerons vonden in het verleden plaats middels servo's welke in de achterkant (zijkant) van de motorgondels van de middenvleugel waren gemonteerd. Dus met het in elkaar zetten van de vleugeldelen werden kennelijk steeds de stuurstangen van de ailerons aan de servo's bevestigd. M.i.z. niet echt handig en afstellingsgevoelig. In dat kader heb ik dus de sparingen van de servo's in de motorgondels met balsahout opgevuld en besloten om de servo's in de linker en rechter vleugeldelen in te bouwen.
Hiertoe een stuk van de vleugelbeplanking aan de onderzijde er uitgesneden tot aan de vleugelribben. Voorts een aantal stukjes op elkaar gelijmd triplex t.b.v. de bevestiging van een servohouders er in gelijmd. De servohouders heb ik gemaakt van triplex plaatjes (dik 3 mm). Op deze triplexplaatjes worden de servo's op hun kant (plat) gemonteerd tussen twee kleine blokjes van triplex. Deze plaatjes, met servo's, worden dan weer in de vleugeldelen tussen de vleugelribben gemonteerd, zodat uiteindelijk alleen de servoarmen onder de vleugel uitsteken.

En voor de bedrading van de servo's gaten (rond 12 mm,) geboord in de buitenste twee vleugelribben om zo de bedrading later weer in de middenvleugel te kunnen doorkoppelen naar de ontvanger in de romp van de kist.

Inmiddels heb ik de binnenkant van de contramal van de motorgondels met primer en lakverf gespoten. Dit om te voorkomen dat later bij het maken van de polyester gondels het losmiddel in het gips trekt. Maar zover is het nog niet, eerst de lak goed laten door harden.

Het volgende wat ik onderhanden ga nemen is het stabilo (elevator). Daarover later meer.

 

Haha, de website stond er nog steeds op, en die werkt ondertussen ook weer

En ja, rolroer aansturing werd steeds los gehaald.

Lekker bezig zo

 

Wel nu, het volgende projectdeel, het stabilo met elevator. Het geheel ziet er slecht uit zoals bij de middenvleugel, de verf blijkt eveneens behoorlijk aangetast door brandstof en de hoeken links en rechts naast de elevator zijn gebroken en weg.
Dus eerst maar twee nieuwe hoeken gemaakt.
Vervolgens begonnen met het schuren van de aangetaste verf, maar al snel bleek dat niet echt te werken en goed uitvoerbaar. Dus de stoute schoenen aangetrokken en begonnen met het verwijderen van de verf met een hete föhn en een plamuurmes. Dit bleek te werken mits met enig beleid.
Al snel bleek dat de beplanking een paar gaten vertoonde en her en der wat gaten en breukjes vertoonde. Dus de gaten weggesneden en er weer nieuwe stukjes beplanking er in gelijmd.
De zichtbare breuken met dunne seconden-lijm gelijmd. Bij het verwijderen van de verf bleek dat de elevator er erg slecht aan toe was. Zo was de beplanking er van tussen de ribben hol, een golfplaat zou er bijna jaloers op worden. Ook de randen bleken al meerdere keren eerder te zijn gerepareerd. Hoe dan ook, een en ander restaureren bleek ondoenlijk, dus besloten de elelvator aan de afvalcontainer te doneren en een nieuwe te maken. Gelet op de maten van de elevator heb ik er voor gekozen om deze van massief balsahout te maken. Hiertoe 3 planken balsahout op elkaar gelijmd (4-10-4 mm.). Massief balsa is natuurlijk in totaal wel wat zwaarder, maar met de gedachte dat de toe te passen motoren ook zwaarder zijn, zal dit voor de balans geen bezwaar. Na dat de lijm was gedroogd de elevator globaal in model gezaagd en verder door veel veel schuren in het gewenste model gebracht. Wat bij het schuren bleek was dat de gebruikte houtlijm toch wel behoorlijk hard was, dus het schuren vergde wel even tijd.
Na de elavator losvast met (bestaande) scharnieren aan het stabilo te hebben bevestigd en her en der wat balsafiller te hebben aangebracht, heb ik het geheel pas geschuurd.

Het volgende wat op stapel staat is het maken van de voorste delen van de motorgondels (van polyester) middels de eerder daartoe gemaakte contramal van gips.

 

De volgende stap; het maken van de voorste delen van de motorgondels (van polyester) middels de eerder daartoe gemaakte contramal van gips. Om een en ander goed uit de mal te krijgen heb ik de mal eerst goed behandeld met een losmiddel (pva). Om na droging de mal te voorzien van een gelcoat (wit). Een en ander daarna laten drogen, hoewel dat niet erg snel ging. Maar goed toen e.e.a. redelijk droog aanvoelde de mal voorzien van polyester een glasmat. Het aanbrengen van de glasmat was niet gemakkelijk, met name in de diepte van de mal. Maar goed uiteindelijk toch redelijk gelukt. En dan met spanning wachten op het hard worden van het polyester. Voor de zekerheid een dag gewacht en toen was het moment daar.
De mal had ik voorzien van een buisje om e.e.a. te kunnen lossen met perslucht. En al dus geschiede, met een klein plofje leek de motorkap los te komen. Maar dat viel tegen, het diepste deel kwam los maar de rest niet. Op geen enkele wijze wilde de rest niet loskomen. Alleen met grof geweld lukte het om de motorkap in stukken er uit te krijgen. Kortom een drama.
20240501_085004.jpg 20240501_084954.jpg
Dus wat nu te doen?
In het begin van het jaar was er op mijn vliegclub (Modelvliegclub Stadskanaal en Omstreken) een Fly-in met Hemelvaart. Daar trof ik een bekende (hij vliegt bij de modelvliegclub The Eagles, in Hieslum, Friesland). Hij is een op en top modelbouwer en ik vertelde hem over het drama van de motorkap. Hij zei; waarom print je het niet in 3D. Tja goede vraag, maar het geval wil dat ik geen 3D printer heb. Toen vertelde hij dat hij er een had en voor mij wel de benodigde motorkap wilde tekenen op de computer aan de hand van mijn balsa houten model motorkap. Om het daarna dan in 3D uit te printen. Zo gezegd en zo gedaan.
En na twee weken ontving ik van hem via de post twee prachtige motorkappen.20240523_200056.jpg 20240523_200032.jpg 20240523_200009.jpg 20240611_114330.jpg

De volgende stap is het pas maken van de motorgondels aan de motorkappen en het maken van de sparingen in de motorkappen voor de OS motoren.

 

Nice

 

Zoals gezegd is de volgende stap het pas maken van de motorgondels aan de motorkappen. Het is de bedoeling dat de motorkappen 15 mm over de motorgondels heen schuiven. Dusdanig dat de buitenkant van de motorkappen stroken met de buitenkant van de motorgondels. Om dat te bereiken moeten de motorgondels aan de voorzijde (t.p.v. de motorschotten) worden voor zien van een kleine sponning met een diepte van 2 mm. Deze diepte is de dikte van de 3d geprinte motorkappen (1,5 mmm) plus een laagje 25 grams glasdoek met epoxy welke ik aan de binnenzijde ter versteviging van de motorkappen heb aangebracht.
Om de benodigde sponning te maken heb ik eerst een zaaghulpstukje gemaakt om de benodigde sponning in te zagen. Dit bestaat uit een stukje hout waarin een fijne metaalzaag is gelijmd zo dat deze 2 mm. uitsteekt. Hiermee rondom in de motorgondels een sleufje gezaagd.

Waarna met een blokje hardhout voorzien van schuurpapier en een aluminium schuurlijst de benodigde sponning op diepte geschuurd.
Met wat passen en schuren passen de motokappen uiteindelijk mooi aan op de motorgondels.
De nieuwe motorgondels (met motorkappen) zijn al met al slechts 20 mm langer dan de oorspronkelijke motorgondels met motorruimte.




Nu de motorkappen aansluiten op de motorgondels moeten de sparingen voor de OS motoren worden gemaakt in de de motorkappen. Hiertoe eerst een motor met motorsteun gemonteerd op een motorschot. om daarna met lineal en papier de benodigde afmetingen van de sparing te bepalen. Met behulp van het papieren sjabloon de gewenst sparing op een stukje balsa hout getekend en deze uitgesneden. Met deze verkregen mal de sparing gecontroleerd en gepast op/over de op het motorschot bevestigde motor. Toen dit alles naar wens wat de sparing met de mal afgetekend op de 3D motorkap. Hierna was het een kwestie van voorzichtig met een Dremel boren en slijpen tot de gewenst sparing was bereikt. Voor de tweede motorkap dit nogmaals gedaan. Voorts nog wat gaten in de motorkappen geboord t.b.v. hoofdsproeier, de choke klep de de carter ontluchting.


Al met al vind ik het een bevredigend resultaat.

Inmiddels heb ik de beide motorschotten brandstof bestendig gemaakt met epoxy.
Wordt vervolg.

 

Lekker bezig Jan…
Nog ff flink bouwen en oefenen en dan kan ie volgend jaar de lucht in
Stef wil hem vast wel invliegen voor je